Στο πεδίο του θαλάσσιου πολέμου, η κατανόηση της διαφοράς μεταξύ των πειρατών και των κουρσάρων ήταν ζωτικής σημασίας. Ενώ και οι δύο ασχολούνταν με την κατάληψη πλοίων στη θάλασσα, η νομική τους θέση τους διέκρινε σημαντικά.
Οι πειρατές λειτουργούσαν εκτός νόμου, ενεργώντας ως εγκληματίες χωρίς αφοσίωση ή περιορισμούς. Αντίθετα, οι κουρσάροι κατείχαν άδειες από τις κυβερνήσεις, που τους επέτρεπαν να επιτίθενται σε εχθρικά πλοία σε καιρό πολέμου εντός καθορισμένων ορίων. Ειδικότερα, οι κουρσάροι τηρούσαν κανονισμούς, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοκόλλων της σημαίας, ενώ οι πειρατές λειτουργούσαν χωρίς τέτοιους περιορισμούς.
Οργανωτικά, οι κουρσάροι λειτουργούσαν υπό εντεταλμένους καπετάνιους, οι οποίοι συχνά υποστηρίζονταν από επενδυτές που παρείχαν πόρους και υποστήριξη. Αντίθετα, οι πειρατές σχημάτιζαν πληρώματα μέσω ανταρσίας ή στρατολόγησης, μοιράζοντας τα λάφυρα μεταξύ τους. Ενώ και οι δύο κέρδιζαν από τα αιχμαλωτισμένα πλοία, οι κουρσάροι είχαν πρόσβαση σε εθνικά λιμάνια για ανεφοδιασμό και νόμιμη διάθεση των βραβείων, ενώ οι πειρατές βασίζονταν σε παράνομες μεθόδους λόγω της παράνομης ιδιότητάς τους.
Η πειθαρχία ποικίλλει επίσης, με τους κουρσάρους να διατηρούν αυστηρότερους κανόνες σε ευθυγράμμιση με τις αναθέσεις τους. Αντίθετα, οι πειρατές παρουσίαζαν πιο χαλαρή συμπεριφορά, καταφεύγοντας συχνά στη βία χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους νομικούς ή ηθικούς κανόνες.
Παρά τις διακρίσεις αυτές, τα όρια μεταξύ μεταξύ των πειρατών και των κουρσάρων συχνά θόλωναν, ιδίως σε αποικιακά εδάφη όπου τα πολιτικά συμφέροντα διέφεραν.
Τελικά, ενώ οι πειρατές αντιμετώπισαν την καταδίκη και την εκτέλεση, οι κουρσάροι απέκτησαν έναν βαθμό αξιοπρέπειας, γεγονός που καταδεικνύει τη διαφοροποιημένη αντίληψη του θαλάσσιου πολέμου κατά τη διάρκεια της Χρυσής Εποχής της πειρατείας.