Η Ρεπουμπλικανική Ρώμη που αναδύθηκε από τις στάχτες της μοναρχίας, άφησε μια απτή κληρονομιά στο τοπίο της αρχαίας Ιταλίας. Με την εκδίωξη των βασιλιάδων το 509 π.Χ., η Ρώμη προσπάθησε να χαράξει τη δική της ταυτότητα. Ναοί όπως ο Ναός του Κάστορα και ο Ναός του Κρόνου, που χρονολογούνται από τον 5ο αιώνα π.Χ., στέκονται ως σιωπηλοί μάρτυρες αυτής της μεταβατικής περιόδου.
Το Campus Martius, κυρίως η Villa Publica, χρησιμεύει ως απόδειξη των πρώιμων Ρεπουμπλικανικών δομών ,επιδεικνύοντας την εξελισσόμενη αστική αρχιτεκτονική.
Η κατάκτηση γειτονικών πόλεων, όπως η Veii το 396 π.Χ., σηματοδότησε την εδαφική επέκταση της Ρώμης. Η ταραχώδης λεηλασία από τους Γαλάτες το 390 π.Χ. ώθησε τη Ρώμη να οχυρώσει την άμυνά της, με αποτέλεσμα την κατασκευή του Σερβικού Τείχους. Κατασκευασμένο κυρίως από Veii, αυτό το αμυντικό φράγμα συμβόλιζε την ανθεκτικότητα της Ρώμης απέναντι στις αντιξοότητες.
Οι αρχαιολογικοί χώροι, όπως το Santa Maono, προσφέρουν μια ματιά στον υλικό πολιτισμό της Ρεπουμπλικανικής Ρώμης. Παρά την περιορισμένη συντήρηση, αντικείμενα όπως η Columna Rostrata μαρτυρούν τους θριάμβους της Ρώμης έναντι αντιπάλων όπως το Antium.
Η Via Appia, που εκτείνεται προς τα νότια, ήταν η επιτομή της φιλοδοξίας της Ρώμης να ελέγξει την κεντρική Ιταλία. Οι νίκες στους Σαμνιτικούς Πολέμους και οι συγκρούσεις με τα ελληνικά βασίλεια ενίσχυσαν περαιτέρω την κυριαρχία της Ρώμης. Οι ναοί της νίκης, όπως αυτοί που μνημονεύουν τους Πουνικούς Πολέμους , γιόρτασαν τις κατακτήσεις της Ρώμης και υπογράμμισαν την αυξανόμενη δύναμή της.
Ο 2ος αιώνας π.Χ. σηματοδότησε μια περίοδο άνευ προηγουμένου ανάπτυξης και καινοτομίας. Έργα υποδομής, συμπεριλαμβανομένων υδραγωγείων και βασιλικών, μετέτρεψαν τη Ρώμη σε μια πολυσύχναστη μητρόπολη. Οι μαρμάρινοι ναοί, αν και ακόμα σπάνιοι, σηματοδοτούσαν την εξελισσόμενη αρχιτεκτονική ανδρεία της Ρώμης.