Πριν από είκοσι χρόνια, οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Spitzer για να μελετήσουν το Beta Pictoris, ένα αστέρι 63 έτη φωτός μακριά. Οι ερευνητές τότε είδαν μια σημαντική ποσότητα σκόνης, που έλαμπε στο υπέρυθρο. Χρησιμοποιώντας τον διάδοχο του Spitzer, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb, οι αστρονόμοι αναζήτησαν την ίδια σκόνη και ανακάλυψαν κάτι συναρπαστικό: Η σκόνη είχε εξαφανιστεί.
Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι η σκόνη απομακρύνθηκε από την ακτινοβολία του νεαρού άστρου. Αυτή η κίνηση επέτρεψε επίσης στη σκόνη να κρυώσει και δεν είναι πλέον ανιχνεύσιμη. Αν η σκόνη μπορεί απλά να παρασυρθεί, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι τυπικό και σταθερό χαρακτηριστικό.
Κάτι πρέπει να το προκάλεσε, και οι αστρονόμοι είχαν μια πολύ συναρπαστική εξήγηση: Σύγκρουση αστεροειδών.
Το σύστημα Beta Pictoris είναι νέο, ηλικίας περίπου 20 εκατομμυρίων ετών. Η σύγκρουση είναι πιθανότατα το αποτέλεσμα συγκρούσεων πλανητικών σωματιδίων ενώ ήταν στην διαδικασία δημιουργίας πλανητών, που θα μπορούσαν μια μέρα να είναι σαν τη Γη, τον Άρη ή την Αφροδίτη.
«Ο Beta Pictoris βρίσκεται σε μια ηλικία κατά την οποία ο σχηματισμός πλανητών στη ζώνη των γήινων πλανητών βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη μέσω γιγαντιαίων συγκρούσεων αστεροειδών, οπότε αυτό που θα μπορούσαμε να δούμε εδώ είναι ουσιαστικά το πώς σχηματίζονται σε πραγματικό χρόνο βραχώδεις πλανήτες και άλλα σώματα», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η επικεφαλής συγγραφέας Christine Chen, αστρονόμος του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Η ομάδα πιστεύει ότι η σύγκρουση απελευθέρωσε μια τεράστια ποσότητα σκόνης, ισοδύναμη με περίπου 100.000 φορές τον αστεροειδή που προκάλεσε τον αφανισμό των μη-αβικών δεινοσαύρων. Ο Beta Pictoris έχει δύο αέριους γίγαντες πλανήτες που έχουν ήδη σχηματιστεί, αλλά κανέναν γνωστό χερσαίο πλανήτη ακόμη.
«Το ερώτημα που προσπαθούμε να πλαισιώσουμε είναι αν όλη αυτή η διαδικασία σχηματισμού γήινων και γιγάντιων πλανητών είναι συχνή ή σπάνια, και το ακόμη πιο βασικό ερώτημα: Είναι τόσο σπάνια τα πλανητικά συστήματα όπως το ηλιακό σύστημα;» δήλωσε ο συν-συγγραφέας Kadin Worthen, διδακτορικός φοιτητής αστροφυσικής στο Johns Hopkins. «Βασικά προσπαθούμε να καταλάβουμε πόσο περίεργοι ή μέσοι είμαστε».
Η φανταστική ικανότητα του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb να παρατηρεί το υπέρυθρο σύμπαν έδωσε για άλλη μια φορά απίστευτες γνώσεις στην αστρονομία. Αν και αυτό έγινε κατά κάποιο τρόπο από παράλειψη.
«Οι περισσότερες ανακαλύψεις από το JWST προέρχονται από πράγματα που το τηλεσκόπιο έχει ανιχνεύσει άμεσα» δήλωσε ο συν-συγγραφέας Cicero Lu, πρώην διδακτορικός φοιτητής του Johns Hopkins στην αστροφυσική. «Σε αυτή την περίπτωση, η ιστορία είναι λίγο διαφορετική επειδή τα αποτελέσματά μας προέρχονται από αυτά που δεν είδε το JWST».