Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας είναι οι παγωμένοι γίγαντες πλανήτες του Ηλιακού συστήματος και έχουν πολλές ομοιότητες. Μια σημαντική διαφορά με μια γρήγορη ματιά ήταν το χρώμα τους. Φυσικά και οι δύο ήταν στο φάσμα του μπλε αλλά ο Ουρανός ήταν πάντα μπλε ανοιχτό (Aguamarine) και ο Ποσειδώνας είχε ένα μπλε του κοβαλτίου.
Ωστόσο αποδεικνύεται ότι αυτή η διαφορά στα χρώματα οφείλεται στην επεξεργασία της εικόνας. Με γυμνό μάτι, οι δύο πλανήτες δεν θα έδειχναν τόσο διαφορετικοί στο χρώμα, σύμφωνα με μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Οι ερευνητές έχουν επεξεργαστεί εκ νέου τις εικόνες του Voyager για να ταιριάζουν με το ανθρώπινο μάτι. Οι κάμερες δεν λειτουργούν όπως οι ανθρώπινοι οφθαλμοί. Τα συστήματα απεικόνισης σε τηλεσκόπια και διαστημικά σκάφη διαθέτουν φίλτρα και αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ενισχυθούν ορισμένα χαρακτηριστικά περισσότερο από άλλα.
Οι αρχικές εικόνες των πλανητών ήταν μονόχρωμες
Το Voyager 2, το μόνο διαστημικό σκάφος που πέρασε ποτέ από αυτούς τους δύο πλανήτες, τράβηξε μονόχρωμες εικόνες. Στη συνέχεια έγινε επεξεργασία στις εικόνες αυτές και καταλήξαμε στις εικόνες των πλανητών που βλέπουμε τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι οι επεξεργασμένες εικόνες Ουρανού και Ποσειδώνα δεν απεικόνιζαν τα πραγματικά χρώματα των πλανητών. Οι εικόνες του Hubble από τους δύο πλανήτες δείχνουν πιο κοντά στα πραγματικά χρώματα.
«Αν και οι γνωστές εικόνες του Ουρανού από το Voyager 2 δημοσιεύτηκαν σε μια μορφή πιο κοντά στο αληθινό χρώμα, αυτές του Ποσειδώνα ήταν, στην πραγματικότητα, τραβηγμένες και ενισχυμένες και επομένως έγιναν τεχνητά πολύ μπλε. Παρόλο που το τεχνητά κορεσμένο χρώμα ήταν γνωστό εκείνη την εποχή στους πλανητικούς επιστήμονες – και οι εικόνες κυκλοφόρησαν με λεζάντες που το εξηγούσαν – αυτή η διάκριση είχε χαθεί με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Patrick Irwin.
Και πρόσθεσε: «Εφαρμόζοντας το μοντέλο μας στα αρχικά δεδομένα, καταφέραμε να ανασυνθέσουμε την πιο ακριβή αναπαράσταση του χρώματος τόσο του Ποσειδώνα όσο και του Ουρανού».
Ποια είναι τα πραγματικά χρώματα των δύο πλανητών
Εξαιτίας των παρατηρήσεων από το Hubble και το Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) του τηλεσκοπίου του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου, οι επιστήμονες κατάφεραν να φτιάξουν τα πραγματικά χρώματα των δύο πλανητών.
Τα όργανα συνέλεξαν το φάσμα του φωτός από τον κάθε πλανήτη και το χρησιμοποίησαν για να κάνουν τις εικόνες του Voyager να είναι πιο κοντά στην ανθρώπινη όραση.
Ο Ποσειδώνας είναι λίγο πιο μπλε από τον Ουρανό λόγω της πιο λεπτής ομίχλης. Τα χρώματα του Ουρανού αλλάζουν από πιο πράσινα σε πιο μπλε κατά τις ιδιόμορφες εποχές του. Ο πλανήτης βρίσκεται στην τροχιά του σε περίπου πλάγια θέση μετά από μια μεγάλη σύγκρουση. Έτσι οι εποχές του πηγαίνουν από τον έναν πόλο που βλέπει προς τον Ήλιο, στις ισημερινές περιοχές, στον άλλο πόλο. Στα ηλιοστάσια, όταν ο Ήλιος βρίσκεται πάνω από έναν από τους δύο πόλους, ο πλανήτης είναι λίγο πιο πράσινος.
Η επιστημονική ομάδα αναφέρει ότι η ομίχλη των παγωμένων σωματιδίων μεθανίου και η έλλειψη μεθανίου στον πόλο θα μπορούσαν να εξηγήσουν την διαφορά στα χρώματα. Δεκαετίες παρατηρήσεων δείχνουν τις λεπτές παραλλαγές καθώς ο πλανήτης βρίσκεται στο 84ο ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο.
«Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που αντιστοιχίζει ένα ποσοτικό μοντέλο με δεδομένα απεικόνισης για να εξηγήσει γιατί το χρώμα του Ουρανού αλλάζει κατά τη διάρκεια της τροχιάς του»,πρόσθεσε ο καθηγητής Irwin. «Με αυτόν τον τρόπο, δείξαμε ότι ο Ουρανός είναι πιο πράσινος στο ηλιοστάσιο λόγω των πολικών περιοχών που έχουν μειωμένο μεθάνιο αλλά και αυξημένο πάχος παγωμένων σωματιδίων μεθανίου που διαχέονται έντονα», κατέληξε ο καθηγητής Irwin.
Η Heidi Hammel, από την Ένωση Πανεπιστημίων για Έρευνα στην Αστρονομία (AURA), η οποία έχει περάσει δεκαετίες μελετώντας τον Ποσειδώνα και τον Ουρανό είπε: «Η εσφαλμένη αντίληψη του χρώματος του Ποσειδώνα, καθώς και οι ασυνήθιστες αλλαγές χρώματος του Ουρανού μας ταλαιπωρούσαν εδώ και δεκαετίες. Αυτή η περιεκτική μελέτη βάζει επιτέλους στο συρτάρι αυτά τα δύο θέματα».