Άγνωστες σκέψεις του Τομάς Γκαρίγκ Μασάρικ, ιδρυτή και πρώτου προέδρου της ανεξάρτητης Τσεχοσλοβακίας, αποκαλύφθηκαν.
Ένας φάκελος, η ύπαρξη του οποίου ήταν άγνωστη ακόμα και στους ζωντανούς απογόνους της οικογένειας, αποκαλύφθηκε σε ζωντανή μετάδοση την Παρασκευή, παρουσία του προέδρου Πέτρ Πάβελ, προκαλώντας εικασίες για το περιεχόμενό του.
Ο Μασάρικ φέρεται να υπαγόρευσε τις σκέψεις του στον γιο του Γιαν πριν από περίπου 90 χρόνια, όταν πίστευε ότι πλησίαζε το τέλος της ζωής του, καθηλωμένος στο κρεβάτι στο προεδρικό μέγαρο στην πόλη Λάνι, έπειτα από σειρά εγκεφαλικών.
Ο φάκελος παραδόθηκε με όρους και κρατήθηκε μυστικός για δεκαετίες
Ο Αντονίν Σουμ, πρώην γραμματέας του Γιαν, παρέδωσε τον σφραγισμένο φάκελο στα Εθνικά Αρχεία το 2005, με την προϋπόθεση να μην ανοιχτεί πριν περάσουν 20 χρόνια. Ο ίδιος δήλωσε ότι είχε συμφωνήσει με τις δύο εγγονές του Μασάρικ, Άννα και Χερμπέρτα, που απεβίωσαν το 1996.
Ο Γιαν Μασάρικ, υπουργός Εξωτερικών της Τσεχοσλοβακίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πέθανε αιφνίδια το 1948, μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Κομμουνιστές. Χρόνια αργότερα, ο Σουμ κατάφερε να παραδώσει με ασφάλεια τον φάκελο και άλλα έγγραφα, που είχαν κρατηθεί εκτός χώρας κατά τη διάρκεια του καθεστώτος, στα αρχεία.
Το περιεχόμενο του φακέλου και η πρώτη ανάλυση
Ο λευκός φάκελος περιείχε έναν δεύτερο, κίτρινο φάκελο με πέντε χειρόγραφες σελίδες στα τσέχικα και στα αγγλικά. Η σύζυγος του Μασάρικ, Σαρλότ Γκαρίγκ, ήταν Αμερικανίδα.
Οι ειδικοί, έπειτα από σύντομο έλεγχο, θεώρησαν τα σημειώματα γνήσια, αν και αμφισβήτησαν την αρχική χρονολόγηση στο 1937. Σύμφωνα με την ιστορικό Ντάγκμαρ Χάικοβα, πιθανότατα προέρχονται από το καλοκαίρι του 1934, όταν ο πρόεδρος υπέστη το πρώτο του εγκεφαλικό και η υγεία του επιδεινώθηκε ραγδαία. Παραιτήθηκε το 1935 και αποσύρθηκε στο Λάνι.
Τα σημειώματα δείχνουν πως ο Μασάρικ πίστευε ότι «οι μέρες του είναι μετρημένες», αλλά δε φοβόταν τον θάνατο. Περιλαμβάνονται επίσης επικριτικά σχόλια για τους Τσέχους, τη γερμανική μειονότητα και τον Σλοβάκο εθνικιστή πολιτικό και ιερέα Αντρέι Χλίνκα, κάτι που είχε ξανακάνει στο παρελθόν.
Ένας πρόεδρος-σύμβολο της δημοκρατίας
Ο Μασάρικ έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας στις 14 Νοεμβρίου 1918, μετά την ανεξαρτησία από την Αυστροουγγαρία που ηττήθηκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Αποτελεί σύμβολο της ίδρυσης ενός κράτους βασισμένου σε δημοκρατικές αρχές», δήλωσε ο πρόεδρος Πάβελ.
Τα έγγραφα θα μελετηθούν τώρα σε βάθος από ειδικούς.