Ο κομήτης, που ονομάζεται 3I/ATLAS, εκπέμπει έναν πίδακα υλικού προς τον ήλιο, καθώς η θερμότητα του άστρου μας ζεσταίνει μέρος της επιφάνειάς του.
Η σύνθετη εικόνα δείχνει τον πυρήνα -τον παγωμένο, βραχώδη κεντρικό πυρήνα του 3I/ATLAS- ως μια μεγάλη μαύρη κουκκίδα, συνοδευόμενη από μια λευκή λάμψη, δηλαδή την «κόμη» του κομήτη, την ατμόσφαιρά του. Ο πίδακας, που φαίνεται με μωβ χρώμα, εκτοξεύεται προς την κατεύθυνση του ήλιου, κάτι που αποτελεί τυπική συμπεριφορά και για τους κομήτες του Ηλιακού Συστήματος.
3I/ATLAS: Ο τρίτος γνωστός διαστρικός επισκέπτης του Ηλιακού Συστήματος
Ο 3I/ATLAS είναι μόλις το τρίτο γνωστό διαστρικό αντικείμενο που έχει περάσει μέσα από το Ηλιακό μας Σύστημα και κινείται ταχύτατα προς τον ήλιο, με την κοντινότερη προσέγγισή του να αναμένεται στις 30 Οκτωβρίου. Ο κομήτης θα πλησιάσει σε απόσταση 1,8 αστρονομικών μονάδων από τη Γη, καθιστώντας τον ορατό μέσα από μικρά τηλεσκόπια, προτού χαθεί ξανά στο σκοτάδι του διαστήματος.
Η παρατήρηση του πίδακα και το τηλεσκόπιο των Καναρίων Νήσων
Οι αστρονόμοι έλαβαν ειδοποίηση για τον πίδακα στις 15 Οκτωβρίου μέσω του «Astronomer’s Telegram», μιας υπηρεσίας ανακοινώσεων για την αστρονομική κοινότητα με αρχισυντάκτη τον Robert Rutledge του Πανεπιστημίου McGill στο Μόντρεαλ.
Το υλικό από τον πίδακα καταγράφηκε στις 2 Αυγούστου και αποτελείται από 159 εκθέσεις διάρκειας 50 δευτερολέπτων η καθεμία. Οι εικόνες τραβήχτηκαν με το τηλεσκόπιο Two-meter Twin στο Αστεροσκοπείο Teide στην Τενερίφη, στα Κανάρια Νησιά.
«Αυτό είναι το συνηθισμένο», δήλωσε ο αστροφυσικός Miquel Serra-Ricart, επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος του ιδιωτικού ερευνητικού ιδρύματος Light Bridges, που συνδιαχειρίζεται το αστεροσκοπείο Teide, σε email προς το αδελφό μέσο LiveScience.
Ο Serra-Ricart ήταν εκείνος που δημοσίευσε τις νέες εικόνες -οι οποίες δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους- και σημείωσε ότι η ουρά του κομήτη δείχνει επίσης μακριά από τον ήλιο, κάτι χαρακτηριστικό για αυτά τα παγωμένα ουράνια σώματα.
Πώς σχηματίζονται οι πίδακες στους κομήτες
Καθώς οι κομήτες πλησιάζουν τον ήλιο, θερμαίνονται, αλλά όχι ομοιόμορφα σε όλη τους την επιφάνεια. Οι περιοχές που βλέπουν τον ήλιο θερμαίνονται πιο γρήγορα και, αν υπάρχει ένα πιο αδύναμο σημείο στην επιφάνεια, τα αέρια που εξατμίζονται από το εσωτερικό μπορούν να διαφύγουν απότομα – δημιουργώντας αυτούς τους πίδακες που βλέπουν προς τον ήλιο.
Ένας πίδακας μήκους 10.000 χιλιομέτρων
Ο Serra-Ricart υπολόγισε ότι ο πίδακας μπορεί να εκτείνεται σε απόσταση έως και 10.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του 3I/ATLAS – περισσότερο από το διπλάσιο μήκος των Ηνωμένων Πολιτειών από ανατολή σε δύση. Ο πίδακας πιθανότατα αποτελείται από διοξείδιο του άνθρακα και σωματίδια σκόνης, παρόμοια με εκείνα που εντόπισε το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb της NASA τον Αύγουστο.
Η δυναμική ουρά και η πίεση του ηλιακού ανέμου
Οι πίδακες αυτοί μπορούν να αρχίσουν να απλώνονται καθώς ο πυρήνας του κομήτη περιστρέφεται. Μέρος του υλικού παραμένει στην κόμη, ενώ το υπόλοιπο ωθείται προς την ουρά του κομήτη από την πίεση του ηλιακού ανέμου. Ένας κομήτης του Ηλιακού Συστήματος, ο C/2020 F3 NEOWISE, που ήταν ορατός με γυμνό μάτι, έδειξε ακριβώς αυτή τη συμπεριφορά το 2020, σύμφωνα με εικόνες του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble.