Μια εντυπωσιακή φωτογραφία του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) αποκάλυψε ένα νεφέλωμα σε σχήμα νυχτερίδας, που απλώνει τα φωτεινά της φτερά στο βαθύ Διάστημα, περίπου 10.000 έτη φωτός από τη Γη, στους αστερισμούς Κυρκίνος (Circinus) και Νόρμα (Norma).
Το νεφέλωμα της νυχτερίδας και τα «φτερά» της από αστρική σκόνη
Η φασματικά λαμπερή μορφή αυτής της κοσμικής νυχτερίδας σχηματίζεται από στροβιλιζόμενα νέφη αερίου και σκόνης μέσα σε ένα τεράστιο αστρικό φυτώριο. Τα νέφη λάμπουν καθώς τα άτομα υδρογόνου διεγείρονται από την έντονη ακτινοβολία που εκπέμπουν τα νεογέννητα άστρα που κρύβονται μέσα τους.
Ανάμεσα στις φλεγόμενες πτέρυγες διακρίνονται σκοτεινές νηματοειδείς δομές από μεσοαστρική σκόνη, οι οποίες εμποδίζουν το φως των νεφελωμάτων πίσω τους. Αυτά τα πυκνά νέφη είναι πλούσια σε υλικό αστρογέννησης, από το οποίο θα σχηματιστεί μια νέα γενιά άστρων-γιγάντων.
Η ανθρώπινη τάση να βρίσκει μοτίβα μέσα στο χάος κάνει πολλούς να βλέπουν στο θέαμα μια γιγαντιαία νυχτερίδα.
Μια φωτογραφία που καλύπτει τέσσερα φεγγάρια
Η νέα εικόνα, ένα κοσμικό κολάζ που εκτείνεται όσο τέσσερις πανσέληνοι στον νυχτερινό ουρανό, καταγράφηκε με τη βοήθεια του VLT Survey Telescope (VST) του ESO, στο Παρατηρητήριο Paranal της Ερήμου Ατακάμα στη Χιλή. Το τηλεσκόπιο χρησιμοποιεί την κάμερα Omegacam των 268 megapixel, η οποία αποτυπώνει με εξαιρετική λεπτομέρεια τις περιοχές σχηματισμού άστρων στον γαλαξιακό δίσκο του Γαλαξία μας.
Φίλτρα φωτός και παρατήρηση στο υπέρυθρο
Για να αποκαλύψουν τη δομή της αρχαίας αυτού του νεφελώματος, οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν ειδικά φίλτρα που απομονώνουν το φως διαφορετικών στοιχείων και το συνέθεσαν με υπέρυθρες παρατηρήσεις. Έτσι μπόρεσαν να αναδείξουν κρυφά στρώματα αερίου και σκόνης που δεν είναι ορατά στο οπτικό φάσμα.
Η φωτογραφία της νυχτερίδας δόθηκε στη δημοσιότητα από το ESO στις 31 Οκτωβρίου, ανήμερα του Halloween – μια σύμπτωση που δίνει μια μυστηριακή, σχεδόν γοτθική αύρα στο φαινόμενο.
Πέρα από την εντυπωσιακή οπτική της μορφή, το νεφέλωμα υπενθυμίζει τη ζωντανή, αέναη διαδικασία δημιουργίας και καταστροφής που χαρακτηρίζει το σύμπαν. Οι αστρικοί άνεμοι, οι εκρήξεις υπερκαινοφανών και τα κύματα ακτινοβολίας που σμιλεύουν αυτές τις δομές θυμίζουν ότι ακόμη και μέσα στο χάος, η κοσμική συμμετρία βρίσκει τρόπους να εκφραστεί – αυτήν τη φορά, με τη μορφή μιας τεράστιας νυχτερίδας που απλώνει τα φτερά της ανάμεσα στα αστέρια.
