Μια φωτεινή σπειροειδής δομή από σκόνη έχει καταγραφεί γύρω από ένα ισχυρό τριπλό αστρικό σύστημα που περιλαμβάνει δύο από τα πιο σπάνια αστέρια στον γαλαξία μας, χάρη στο James Webb Space Telescope (JWST). Το σύστημα έχει το παρατσούκλι Apep, από τον αιγυπτιακό θεό του χάους και η εικόνα του JWST το εμφανίζει σαν ένα τεράστιο «κοσμικό έμβρυο».
Δύο αστέρια Wolf-Rayet και ένας γίγαντας
Δύο από τα αστέρια του Apep είναι Wolf-Rayet, μεγάλα και εξαιρετικά καυτά αστέρια με ισχυρούς ηλιακούς ανέμους που μεταφέρουν υλικά όπως ήλιο, άζωτο και άνθρακα στην επιφάνεια. Οι ηλιακοί αυτοί άνεμοι σχηματίζουν νεφέλωμα και όταν τα Wolf-Rayet αστέρια βρίσκονται σε δυαδικό σύστημα, η βαρύτητα δημιουργεί χαρακτηριστικά σπειροειδή σχήματα. Στο Apep, τα δύο Wolf-Rayet αστέρια περιφέρονται μεταξύ τους σε τροχιά 190 ετών, δημιουργώντας σπειροειδείς δομές από πυκνή σκόνη πλούσια σε άνθρακα που επεκτείνονται για 25 χρόνια κάθε φορά.
Η σφραγίδα της JWST
Οι προηγούμενες παρατηρήσεις με το Very Large Telescope το 2018 έδειξαν μόνο την εσωτερική σπείρα, ενώ η MIRI του JWST αποκάλυψε πολλές σπείρες, η κάθε μία αντιπροσωπεύοντας τέσσερις στενές προσεγγίσεις των αστέρων κατά τα τελευταία ~700 χρόνια. Η εξωτερική σπείρα είναι η πιο αμυδρή, στο όριο της όρασης του JWST.
Η παρουσία του τρίτου αστέρα
Εκτός από τα Wolf-Rayet, το Apep φιλοξενεί έναν τρίτο αστέρα, υπεργίγαντα με μάζα 40-50 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Το αστέρι αυτό φαίνεται μέσω της αλληλεπίδρασης με τους ανέμους και τη σκόνη των Wolf-Rayet, σχηματίζοντας μια κοιλότητα στις σπειροειδείς δομές, εμφανή μεταξύ των θέσεων 10 και 2 στην εικόνα του JWST.
Το μέλλον του συστήματος
Όλα τα τρία αστέρια προορίζονται να εκραγούν ως supernova, με τα δύο Wolf-Rayet ενδεχομένως να προκαλέσουν εκπομπές γάμμα-ακτίνων και να αφήσουν μαύρες τρύπες αστρικής μάζας, ενώ ο υπεργίγαντας θα δημιουργήσει ένα νετρονικό αστέρι που θα περιφέρεται γύρω από τα υπολειπόμενα αντικείμενα.
Οι δύο μελέτες που περιγράφουν αυτές τις παρατηρήσεις δημοσιεύτηκαν στις 19 Νοεμβρίου στο The Astrophysical Journal, προσφέροντας νέα δεδομένα για την κατανόηση σπάνιων τριπλών αστρικών συστημάτων και των κοσμικών σπειρών που σχηματίζουν.