Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) θέτει τον μακροπρόθεσμο στόχο να στείλει ένα διαστημόπλοιο στον παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου, τον Εγκέλαδο, για να απαντήσει σε βασικά επιστημονικά ερωτήματα και να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.
Ο Εγκέλαδος και τα υλικά ίχνη ζωής
Ο Εγκέλαδος είναι ένας από τους πιο συναρπαστικούς δορυφόρους του ηλιακού συστήματος λόγω της ανακάλυψης από το διαστημικό σκάφος Cassini της NASA πιδάκων παγωμένου νερού που εκτοξεύονται από τη νότια πολική περιοχή του. Το εύρημα αυτό δείχνει γεωλογική δραστηριότητα στον Εγκέλαδο, καθώς και έναν υπόγειο ωκεανό υγρού νερού – και ίσως ακόμη και ένα περιβάλλον ικανό να συντηρήσει ζωή.
Μέρος του σχεδίου Voyage 2050
Ο ESA στοχεύει πλέον σε αποστολή για να μελετήσει τον μυστηριώδη Εγκέλαδο ως μέρος του προγράμματος Voyage 2050, του μακροπρόθεσμου σχεδίου της υπηρεσίας για διαστημικές επιστημονικές δραστηριότητες, σύμφωνα με αξιωματούχους τοθ ESA στο κοινό συνέδριο Europlanet Science Congress (EPSC) και Division for Planetary Sciences (DPS), που πραγματοποιήθηκε στο Ελσίνκι στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Σχεδιασμός με τροχιακό και όχημα προσεδάφισης
Η αποστολή στον Εγκέλαδο, αν και βρίσκεται στα αρχικά της στάδια, θα χρειαστεί τόσο ένα τροχιακό όσο και ένα όχημα προσεδάφισης για να απαντήσει σε βασικά επιστημονικά ερωτήματα, με το τροχιακό να σχεδιάζεται ώστε να συλλέξει υλικό από τους πίδακες που αναβλύζουν από τις «τίγρεις ρωγμές» στον νότιο πόλο.
Αρχική πρόταση και χρονοδιάγραμμα
Μια πρώιμη διαμόρφωση της αποστολής, κατόπιν των πρώτων βιομηχανικών μελετών, προβλέπει δύο εκτοξεύσεις με την μεγαλύτερη παραλλαγή του πυραύλου Ariane 6, με τα διαστημόπλοια να συναρμολογούνται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Στη συνέχεια, απαιτείται έγκριση στη συνάντηση των Υπουργών του ESA στη Βρέμη της Γερμανίας τον Νοέμβριο, ώστε να ξεκινήσει η φάση καθορισμού της αποστολής, οδηγώντας στην υιοθέτησή της το 2034 και εκτόξευση γύρω στο 2042. Το διαστημόπλοιο θα φτάσει στο σύστημα του Κρόνου το 2053, ξεκινώντας περιοδεία στον Εγκέλαδο και άλλους δορυφόρους, συλλογή υλικού από πίδακες και προετοιμασία για προσεδάφιση γύρω στο 2058.
Καθορισμός επιστημονικών προτεραιοτήτων και τεχνολογιών
Ο Jörn Helbert από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ESTEC) του ESA δήλωσε σε παρουσίασή του στο EPSC-DPS ότι από τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η μελετητική ομάδα του ESA εργάζεται με μια πρόσφατα επιλεγμένη ομάδα εργασίας για το ωφέλιμο φορτίο και μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να καθορίσουν τις επιστημονικές απαιτήσεις και να εντοπίσουν βασικές τεχνολογίες.
Ευρύτερες εφαρμογές από την ανάπτυξη της αποστολής
Η αποστολή στον Εγκέλαδο στοχεύει στην προώθηση της ευρωπαϊκής τεχνογνωσίας σε διάφορους επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς, όπως η συναρμολόγηση σε τροχιά, η λειτουργία σε ακραία περιβάλλοντα, οι τεχνολογίες προσεδάφισης και η ανάπτυξη καινοτόμων επιστημονικών οργάνων, σύμφωνα με τον Helbert. Πρόσθεσε ότι η ανάπτυξη αυτών των τεχνολογιών θα έχει ευρείες εφαρμογές πέρα από το διαστημικό επιστημονικό πρόγραμμα του ESA.
Ο Εγκέλαδος και οι συνθήκες για ζωή
Ο Helbert επισήμανε ότι ο Εγκέλαδος διαθέτει τρεις αναγκαίες συνθήκες για να υποστηρίξει ζωή όπως την γνωρίζουμε: την παρουσία υγρού νερού, πηγή ενέργειας και ένα συγκεκριμένο σύνολο χημικών στοιχείων. Η απάντηση στο ερώτημα αν υπάρχει ή όχι ζωή κάτω από το παγωμένο κέλυφος του Εγκέλαδου ενδέχεται ωστόσο να απαιτήσει δεκαετίες προσπαθειών όσον αφορά τον σχεδιασμό, τους πόρους και την καινοτομία.
