Μια πρωτοφανής συνεργασία σημειώθηκε πρόσφατα ανάμεσα στη Κινεζική Εθνική Διαστημική Υπηρεσία (CNSA) και τη NASA, καθώς η Κίνα επικοινώνησε πρώτη φορά με τη διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ για να αποτρέψουν πιθανή σύγκρουση δορυφόρων.
Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη διεθνή διαχείριση της κυκλοφορίας στο διάστημα, σύμφωνα με τον Alvin Drew, διευθυντή του προγράμματος NASA Space Sustainability.
Η πρώτη φορά που η Κίνα πήρε την πρωτοβουλία
«Για χρόνια, όταν υπήρχε πιθανότητα σύγκρουσης, στέλναμε εμείς μήνυμα στην Κίνα λέγοντας “νομίζουμε ότι θα συγκρουστούμε· μείνετε σταθεροί, θα κάνουμε εμείς τον ελιγμό”», είπε ο Drew σε συνεδρία του Διεθνούς Αστροναυτικού Συνεδρίου (IAC) που πραγματοποιήθηκε στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας στις 2 Οκτωβρίου.
«Όμως μόλις χθες, είχαμε έναν μικρό εορτασμό, καθώς για πρώτη φορά η Κινεζική Εθνική Διαστημική Υπηρεσία μάς έστειλε μήνυμα λέγοντας “βλέπουμε μια πιθανή σύγκρουση μεταξύ των δορυφόρων μας· προτείνουμε να μείνετε εσείς σταθεροί και θα κάνουμε εμείς τον ελιγμό”», πρόσθεσε. «Ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο».
Ραγδαία αύξηση δορυφόρων και ανάγκη για συντονισμό
Η ενέργεια της Κίνας έρχεται σε μια περίοδο που τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες, κυρίως μέσω της SpaceX με το δίκτυο Starlink, όσο και η Κίνα, με τα δικά της προγράμματα Guowang και Thousand Sails, αυξάνουν ραγδαία τον αριθμό των δορυφόρων τους σε τροχιά. Αυτή η εκθετική αύξηση καθιστά αναγκαίο έναν καλύτερο συντονισμό μεταξύ των φορέων, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες συγκρούσεων και να αποτραπεί η δημιουργία νέων νεφών διαστημικών σκουπιδιών.
Το γεγονός δείχνει επίσης ότι η Κίνα έχει πλέον φτάσει σε υψηλό επίπεδο επίγνωσης της κατάστασης στο διάστημα (space situational awareness), ικανό να εντοπίζει επικείμενες συγκρούσεις και να συντονίζεται με άλλους διεθνείς φορείς.
Η σημασία για τη διαστημική βιωσιμότητα
Η Κίνα είχε ήδη θέσει ως προτεραιότητα τη διαχείριση της κυκλοφορίας στο διάστημα στη Λευκή Βίβλο του Διαστήματος του 2022, η οποία περιγράφει τις φιλοδοξίες της χώρας για την περίοδο 2021–2026. Πρόσφατα, η χώρα ανακοίνωσε επίσης ότι εργάζεται στην ανάπτυξη τεχνολογιών απομάκρυνσης διαστημικών απορριμμάτων, επιδιώκοντας να συμβάλει στη βιωσιμότητα των τροχιών γύρω από τη Γη.
Ένα βήμα πέρα από τους πολιτικούς περιορισμούς
Η επικοινωνία μεταξύ CNSA και NASA είναι εξαιρετικά σπάνια, λόγω του λεγόμενου Wolf Amendment, νόμου που περιορίζει τις διμερείς επαφές μεταξύ της NASA και κινεζικών κρατικών φορέων. Η πρόσφατη αυτή επαφή, ωστόσο, δείχνει ότι η ασφάλεια των διαστημικών τροχιών μπορεί να ξεπεράσει τα πολιτικά εμπόδια όταν διακυβεύεται η αποφυγή συγκρούσεων και η προστασία της διαστημικής υποδομής.
Η κίνηση της Κίνας σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή συνεργασίας ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες διαστημικές δυνάμεις του κόσμου – και ίσως το πρώτο βήμα προς ένα παγκόσμιο σύστημα ελέγχου και συντονισμού διαστημικής κυκλοφορίας, που θα καταστήσει το διάστημα πιο ασφαλές και βιώσιμο για τις επόμενες δεκαετίες.
