Μια νέα προσομοίωση αποκαλύπτει τι συμβαίνει στον εγκέφαλό σου όταν χάνεις τη μνήμη σου από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ – αυτό που κοινώς ονομάζουμε «blackout».
Το βίντεο, που δημοσιεύτηκε από το Insider Science στο YouTube, εξηγεί βήμα-βήμα τι γίνεται στο μυαλό μας μετά από ένα βράδυ με πολλά ποτά και γιατί, επιστημονικά, είναι καλή ιδέα να πούμε «ως εδώ» πριν φτάσουμε σε αυτό το σημείο.
Τι είναι το blackout και πώς διαφέρει από το να λιποθυμήσεις;
Το blackout δεν σημαίνει ότι λιποθυμάς. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι που το βιώνουν (περισσότεροι από τους μισούς φοιτητές και φοιτήτριες σύμφωνα με έρευνες) φαίνονται απολύτως ξύπνιοι και συνεχίζουν τη βραδιά τους σαν να μη συμβαίνει τίποτα – απλώς δεν θυμούνται τίποτα μετά.
Ο ρόλος του εγκεφάλου και της μνήμης
Ο εγκέφαλός μας λειτουργεί με δύο βασικές περιοχές για τη δημιουργία αναμνήσεων:
- Η προμετωπιαία περιοχή (prefrontal cortex) αποθηκεύει τις εμπειρίες προσωρινά, σαν βραχυπρόθεσμη μνήμη.
- Ο ιππόκαμπος (hippocampus) τις «ενώνει» και τις μετατρέπει σε μακροχρόνια μνήμη – ώστε να θυμόμαστε τι έγινε σε ένα πάρτι, μια κουβέντα, ή μια εμπειρία.
Όμως, το αλκοόλ μπλοκάρει τους νευροδιαβιβαστές που επιτρέπουν στον ιππόκαμπο να κάνει τη δουλειά του. Το αποτέλεσμα; Χάνεται η δυνατότητα καταγραφής νέων αναμνήσεων.
Τύποι blackout – greyout και en bloc
Το πόσο πολύ έχεις πιει επηρεάζει και το είδος του blackout που θα βιώσεις:
- Αν, για παράδειγμα, ένας άνδρας 73 κιλών κάνει οκτώ σφηνάκια σε μία ώρα, το ποσοστό αλκοόλ στο αίμα του φτάνει περίπου στο 0,2%, διπλάσιο από το νόμιμο όριο οδήγησης.
Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να θυμάται κομμάτια της βραδιάς, αλλά με μεγάλα κενά ανάμεσα – αυτό ονομάζεται fragmentary blackout, ή αλλιώς greyout/brownout. - Αν συνεχίσει και κάνει τέσσερα ακόμη σφηνάκια σε 30 λεπτά, το ποσοστό αλκοόλ ανεβαίνει στο 0,3%. Εκεί, ο ιππόκαμπος «σβήνει» τελείως και το άτομο δεν θυμάται τίποτα απολύτως. Αυτό ονομάζεται en bloc blackout, δηλαδή πλήρης αμνησία της νύχτας.
Πάνω από αυτό το όριο, τα επίπεδα αλκοόλ μπορεί να γίνουν θανάσιμα.
Το πιο τρομακτικό; Μοιάζεις απολύτως φυσιολογικός
Όταν βρίσκεσαι σε blackout, οι μακροχρόνιες αναμνήσεις πριν αρχίσεις να πίνεις παραμένουν, οπότε μπορείς να μιλάς φυσιολογικά, να συμπεριφέρεσαι κοινωνικά και οι φίλοι σου να μην καταλάβουν τίποτα.
Ωστόσο, το αλκοόλ επηρεάζει σοβαρά την κρίση και τις αποφάσεις μας, γι’ αυτό και πολλοί κάνουν πράγματα για τα οποία μετανιώνουν.
Γιατί άλλοι φίλοι σου δεν παθαίνουν το ίδιο;
Το βίντεο εξηγεί ότι το αν θα πάθεις blackout εξαρτάται από:
- Το φύλο σου
- Το σωματικό σου βάρος
- Τη γενετική προδιάθεση (οικογενειακό ιστορικό)
Άρα, μπορεί εσύ να μην θυμάσαι τίποτα από τη βραδιά, ενώ οι φίλοι σου – που ήπιαν την ίδια ποσότητα – να θυμούνται τα πάντα. Όμως κανείς δε γλιτώνει το hangover.
Η προσομοίωση είναι μια υπενθύμιση ότι, εκτός από τις απώλειες μνήμης, το υπερβολικό αλκοόλ έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του εγκεφάλου. Ίσως είναι καλύτερα να αφήσεις το τελευταίο σφηνάκι για… την επόμενη φορά.
