Μια 24χρονη γυναίκα αντιμετώπισε έντονους καυστικούς πόνους στα πόδια της, οι οποίοι ξεκινούσαν από τους μηρούς και εκτείνονταν έως τα δάχτυλα των ποδιών.
Ασθένεια και συμπτώματα
Δύο ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων, επισκέφθηκε κλινική, όπου οι γιατροί παρατήρησαν τον αποχρωματισμό των ποδιών της και τη δυσκολία της στο περπάτημα. Παρά τη θερμή αίσθηση που περιέγραφε, τα άκρα της ήταν ψυχρά και οι γιατροί δεν εντόπισαν παλμό στις βασικές αρτηρίες των ποδιών της.
Ένας αξονικός τομογράφος (CT scan) αποκάλυψε στένωση των αρτηριών. Μετά τη χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων, η ροή του αίματος βελτιώθηκε και ο πόνος υποχώρησε. Ωστόσο, η γάγγραινα είχε ήδη αναπτυχθεί σε ένα από τα δάχτυλα του ποδιού της, το οποίο έπρεπε να ακρωτηριαστεί.
Ο εργοτισμός: Μια μεσαιωνική μάστιγα
Η διάγνωση της γυναίκας ήταν εργοτισμός (ή «φωτιά του αγίου Αντωνίου»), μια ασθένεια που προκαλείται από την κατανάλωση δημητριακών μολυσμένων με τον μύκητα Claviceps purpurea, γνωστό και ως ergot. Η ασθένεια προκαλεί νευρολογικές διαταραχές, όπως σπασμούς και παραισθήσεις, καθώς και αγγειακά προβλήματα, που μπορούν να οδηγήσουν σε γάγγραινα.
Στον Μεσαίωνα, επιδημίες εργοτισμού έπληξαν την Ευρώπη, προκαλώντας μαζικούς θανάτους. Η πρώτη καταγεγραμμένη επιδημία εμφανίστηκε το 857 στη Γερμανία, ενώ έκτοτε σημειώθηκαν δεκάδες επιδημίες στη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Σκανδιναβία. Οι άνθρωποι της εποχής συχνά απέδιδαν τα συμπτώματα σε δαιμονική κατοχή ή θεϊκή τιμωρία, δίνοντας στην ασθένεια την ονομασία Άγιο Πυρ του Αγίου Αντωνίου.
Το 1596, ο Γερμανός γιατρός Βέντελιν Θέλιους ήταν ο πρώτος που συνέδεσε τον εργοτισμό με τη διατροφή. Το 1676, αναγνωρίστηκε επίσημα ότι η μόλυνση της σίκαλης από τον Claviceps purpurea ήταν η αιτία της ασθένειας. Το 1778, ο Γάλλος γιατρός Τεσιέ πρότεινε μέτρα πρόληψης, όπως η αποστράγγιση των χωραφιών και η αντικατάσταση της μολυσμένης σίκαλης με πατάτες.
Η περίπτωση της 24χρονης αποδεικνύει ότι ο εργοτισμός, αν και σπάνιος σήμερα, μπορεί ακόμα να εμφανιστεί, υπογραμμίζοντας τη σημασία της σωστής επεξεργασίας και αποθήκευσης των δημητριακών.