Στο πέρασμα των χρόνων, οι αφηγήσεις παρουσίαζαν συχνά τους Νεάντερταλ ως κατώτερους από τον Homo sapiens, ωστόσο πρόσφατα ανατομικά στοιχεία αμφισβητούν αυτή την αντίληψη.
Οι Νεάντερταλ είχαν μια στιβαρή κατασκευή και χαρακτηριστικά κρανιακά στοιχεία, ιδιαίτερα κατάλληλα για τα ψυχρά περιβάλλοντα των πυκνών δασών της Ευρώπης. Μια μελέτη στο Quaternary Science Reviews υποδηλώνει ότι τα κοντύτερα πόδια και τα μακρύτερα δάχτυλά τους ήταν για να προσαρμοστούν σε αυτά τα περιβάλλοντα, επιτρέποντάς τους να κινούνται σε ορεινά εδάφη και να κυνηγούν αποτελεσματικά.
Επιπλέον, οι αναλύσεις DNA αποκαλύπτουν ότι οι Νεάντερταλ είχαν υψηλότερη συχνότητα γενετικών παραλλαγών που σχετίζονται με τη δύναμη και τα σπριντ, υποδηλώνοντας ότι ήταν φτιαγμένοι περισσότερο για εκρήξεις ταχύτητας και δύναμης παρά για αντοχή. Αυτό ευθυγραμμίζεται με την πιθανή στρατηγική κυνηγιού τους, η οποία ήταν η ενέδρα παρά η καταδίωξη σε δασικές περιοχές.
Oi Νεάντερταλ επιδείκνυαν αξιοσημείωτη σωματική ρώμη, με μεγαλύτερη μυϊκή μάζα και πιο δυνατά οστά, πιθανώς επηρεασμένα από ορμονικούς παράγοντες και μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και λιπίδια. Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν έναν τρόπο ζωής έντονου κυνηγιού, που χαρακτηρίζεται από μάχη σώμα με σώμα με μεγάλα θηράματα.
Αντίθετα με υποθέσεις που υπήρχαν στο παρελθόν, οι Νεάντερταλ δεν ήταν απλά άγρια όντα, αλλά επιδέξιοι κυνηγοί προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον τους, αμφισβητώντας τις συμβατικές αντιλήψεις για την ανθρώπινη εξέλιξη.