Ο Δίσκος της Νέμπρα, ο οποίος είναι πάνω από 3.600 ετών, θεωρείται μια παγκοσμίως σημαντική ανακάλυψη και αποτελεί μέρος του Προγράμματος Μνήμης του Κόσμου της UNESCO από το 2013.
Τι είναι ο Δίσκος της Νέμπρα
Αυτός ο χάλκινος δίσκος, που είναι ένα από τα πιο μελετημένα αρχαιολογικά αντικείμενα έως σήμερα, προκαλεί θαυμασμό όχι μόνο για το σχέδιο και τα αστρονομικά του σύμβολα, αλλά και για τα τεχνικά αινίγματα που περιβάλλουν την κατασκευή του. Πρόσφατες μεταλλογραφικές αναλύσεις αποκάλυψαν συναρπαστικές λεπτομέρειες για τις σύνθετες διαδικασίες που διαμόρφωσαν αυτό το τεχνούργημα.
Από την ανακάλυψή του το 2002, έχουν διεξαχθεί πολλές επιστημονικές έρευνες για την αποκάλυψη των μυστικών του. Προηγούμενες μελέτες είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο δίσκος δεν θα μπορούσε να έχει φτιαχτεί απλά με χύτευση λόγω της σύνθεσης του υλικού του και της φυσικής του δομής.
Η τελευταία ανακάλυψη προσθέτει ακόμα μία διάσταση στην πολυπλοκότητα, επιβεβαιώνοντας ότι ο δίσκος κατασκευάστηκε μέσω μιας εξαιρετικά προηγμένης διαδικασίας θερμής σφυρηλάτησης.
Η παραγωγή του δίσκου περιλάμβανε περίπου δέκα κύκλους εργασίας, κάθε ένας από τους οποίους περιλάμβανε τη θέρμανση του μετάλλου στους 700 βαθμούς Κελσίου, το χτύπημα του για να πάρει το σχήμα του και μια διαδικασία ανόπτησης για την χαλάρωση της εσωτερικής δομής του υλικού.
Αυτή η μέθοδος επέτρεψε στο δίσκο να επιτύχει την απαιτούμενη λεπτότητα και αντοχή, με τελική διάμετρο περίπου 31 εκατοστά και πάχος μόλις μερικών χιλιοστών.
Τεχνολογία και τεχνοτροπία
Για να διερευνήσουν αυτές τις διαδικασίες, μια ομάδα ειδικών από το Landesamt für Denkmalpflege und Archäologie (LDA) του Σαξονία-Άνχαλτ συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο Otto-von-Guericke του Μαγδεμβούργου και την εταιρεία DeltaSigma Analytics GmbH.
Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνολογίες, όπως φασματοσκοπία με διασπορά ενέργειας ακτίνων-Χ και διάχυση ηλεκτρονίων πίσω από σωματίδια, αναλύθηκαν μικροσκοπικά δείγματα από τον δίσκο.
Αυτές οι δοκιμές συμπληρώθηκαν με μετρήσεις σκληρότητας και πρακτικά πειράματα που πραγματοποιήθηκαν από έναν έμπειρο σιδηρουργό, ο οποίος αναπαρήγαγε ένα αντίγραφο χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μεθόδους.
Ένα μικρό δείγμα από την περιφέρεια του δίσκου, το οποίο είχε εξαχθεί και αποκατασταθεί το 2002, εξετάστηκε ξανά. Η λεπτομερής ανάλυση προσδιόρισε τις τεχνικές θέρμανσης, σφυρηλάτησης και ψύξης που εξασφάλισαν τη σταθερότητα του υλικού, αποκαλύπτοντας τις εξαιρετικές τεχνικές ικανότητες των δημιουργών του.
Από την Εποχή του Χαλκού
«Το γεγονός ότι, περισσότερο από 20 χρόνια μετά την ανεύρεση του δίσκου, η έρευνα έχει αποδώσει τόσο σημαντικά νέα ευρήματα, υπογραμμίζει ξανά την εξαιρετική φύση αυτής της μοναδικής ανακάλυψης του αιώνα και το προχωρημένο επίπεδο μεταλλουργικής γνώσης που είχε αναπτυχθεί στην πρώιμη Εποχή του Χαλκού» δήλωσε ο κρατικός αρχαιολόγος Prof. Dr. Harald Meller.
Τα τελευταία αποτελέσματα της έρευνας καθιστούν σαφές ότι οι τεχνίτες της πρώιμης Εποχής του Χαλκού δεν ήταν μόνο εξαιρετικοί χυτές μετάλλου, αλλά και εξαιρετικά καταρτισμένοι στην μεταγενέστερη επεξεργασία χαλκουργικών τεχνουργημάτων, όπως η θερμή σφυρηλάτηση.
Με την εκτενή εμπειρία και γνώση τους, ήταν ικανοί να σφυρηλατήσουν ένα μοναδικό κομμάτι, όπως ο Δίσκος Ουρανού Nebra, από την σημερινή προοπτική.
Ο Δίσκος Ουρανού Nebra αποτελεί επίσης μια εντυπωσιακή μαρτυρία για το πόσο σημαντικό είναι για την πρόοδο της γνώσης να επανεξετάζονται ακόμα και οι γνωστές και φαινομενικά καλά ερευνημένες ανακαλύψεις, όταν νέες μέθοδοι γίνουν διαθέσιμες, όπως ανέφερε ο Meller.