Καθώς οι πλανήτες του ηλιακού συστήματος περιφέρονται γύρω από τον ήλιο, μερικές φορές κάποιοι από αυτούς εμφανίζονται να ευθυγραμμίζονται στον ουρανό. Αλλά έχουν ποτέ ευθυγραμμιστεί πραγματικά και οι οκτώ πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος;
Η απάντηση εξαρτάται από το πόσο γενναιόδωρος είστε με τον ορισμό της “ευθυγράμμισης” για τους πλανήτες του ηλιακού συστήματος: Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας.
Αρχικά, οι τροχιές των πλανητών έχουν όλοι διαφορετική κλίση ως προς τον ισημερινό του ήλιου. Αυτό σημαίνει ότι, όταν οι πλανήτες φαίνονται να ευθυγραμμίζονται στον ουρανό, στην πραγματικότητα πιθανότατα δεν είναι τοποθετημένοι σε μια ευθεία γραμμή στον τρισδιάστατο χώρο, δήλωσε στο Live Science ο αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, Arthur Kosowsky.
«Η έννοια της πλανητικής ευθυγράμμισης αφορά περισσότερο την οπτική εμφάνιση από τη δική μας οπτική γωνία στη Γη παρά οποιαδήποτε σημαντική φυσική ευθυγράμμιση στο διάστημα», δήλωσε στο Live Science η αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο Wits της Νότιας Αφρικής, Nikhita Madhanpall.
Η πλανητική σύνοδος
Μια πλανητική σύνοδος είναι όταν δύο ή περισσότεροι πλανήτες εμφανίζονται κοντά μεταξύ τους από την προοπτική μας στη Γη. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι πλανήτες δεν είναι ποτέ στην πραγματικότητα κοντά μεταξύ τους. Ακόμα και όταν δύο πλανήτες φαίνονται παραταγμένοι σε ένα άτομο στη Γη, εξακολουθούν να απέχουν εξαιρετικά πολύ στο διάστημα, σημειώνει η Πλανητική Εταιρεία.
Ο ορισμός του πόσο κοντά μπορούν να φαίνονται οι πλανήτες για να θεωρηθούν ευθυγραμμισμένοι δεν είναι καλά καθορισμένος, τόνισε ο αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Ντακότα, Wayne Barkhouse. Οποιοσδήποτε τέτοιος ορισμός θα περιλάμβανε “γωνιακές μοίρες”, τον τρόπο με τον οποίο οι αστρονόμοι μετρούν τη φαινομενική απόσταση μεταξύ δύο ουράνιων αντικειμένων στον ουρανό.
Αν μετρήσετε την απόσταση γύρω από τον κύκλο ολόκληρου του ορίζοντα, αυτή θα ήταν ίση με 360 μοίρες. Για να δώσετε μια ιδέα για το μέγεθος του ορίζοντα, η πανσέληνος εμφανίζεται μόνο σε μισή μοίρα, σύμφωνα με το Αστεροσκοπείο Las Cumbres στην Goleta της Καλιφόρνια.
«Στο βιβλίο “Mathematical Astronomy Morsels” (Willmann-Bell, 1997), ο Βέλγος μετεωρολόγος και ερασιτέχνης αστρονόμος, Jean Meeus, υπολόγισε ότι οι τρεις πιο εσωτερικοί πλανήτες – ο Ερμής, η Αφροδίτη και η Γη – “ευθυγραμμίζονται σε απόσταση 3,6 μοιρών κατά μέσο όρο κάθε 39,6 χρόνια”», δήλωσε ο Barkhouse.
Η ευθυγράμμιση περισσότερων πλανητών απαιτεί χρόνο. «Σύμφωνα με τον Meeus, και οι οκτώ πλανήτες θα ευθυγραμμίζονται εντός 3,6 μοιρών, για παράδειγμα, κάθε 396 δισεκατομμύρια χρόνια», ανέφερε ο Barkhouse.
«Πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχει συμβεί ποτέ και δεν θα συμβεί, αφού ο ήλιος θα μετατραπεί σε λευκό νάνο σε περίπου 6 δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ο ήλιος θα γίνει κόκκινος γίγαντας και θα επεκταθεί σε μέγεθος ώστε να καταπιεί τόσο τον Ερμή όσο και την Αφροδίτη, και πιθανώς και τη Γη. Έτσι, μόνο πέντε πλανήτες θα παραμείνουν στο ηλιακό μας σύστημα» συνέχισε.
Οι πιθανότητες να ευθυγραμμιστούν και οι οκτώ πλανήτες μέσα σε 1 μοίρα του ουρανού είναι χειρότερες. «Σύμφωνα με τον Meeus, αυτό θα συμβαίνει, κατά μέσο όρο, κάθε 13,4 τρισεκατομμύρια χρόνια» πρόσθεσε ο Barkhouse. Συγκριτικά, το σύμπαν έχει ηλικία περίπου 13,8 δισεκατομμυρίων ετών.
Αν θεωρήσετε ότι οι οκτώ πλανήτες ευθυγραμμίζονται αν βρίσκονται στο ίδιο σημείο του ουρανού με πλάτος 180 μοιρών, η επόμενη φορά που θα συμβεί αυτό είναι στις 6 Μαΐου 2492, σύμφωνα με τον Christopher Baird, αναπληρωτή καθηγητή φυσικής στο Πανεπιστήμιο West Texas A&M.
Η τελευταία φορά που οι οκτώ πλανήτες ομαδοποιήθηκαν εντός 30 μοιρών ήταν την 1η Ιανουαρίου 1665 και η επόμενη φορά θα είναι στις 20 Μαρτίου 2673, σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις του Εθνικού Ηλιακού Παρατηρητηρίου στο Sacramento Peak της Καλιφόρνια.
Η Madhanpall σημείωσε ότι οι πλανητικές ευθυγραμμίσεις δεν έχουν σχεδόν καμία σημαντική φυσική επίδραση στη Γη.
«Ο μόνος αντίκτυπος στη ζωή στη Γη κατά τη διάρκεια μιας ευθυγράμμισης είναι η υπέροχη επίδειξη που είναι ορατή στον ουρανό. Δεν υπάρχει κίνδυνος ενισχυμένων σεισμών ή κάτι τέτοιο. Η αλλαγή στη βαρυτική δύναμη που θα βιώσει η Γη λόγω οποιασδήποτε πλανητικής ευθυγράμμισης είναι αμελητέα» κατέληξε ο Barkhouse.