Η έκλαμψη X1.9 δεν συνοδεύτηκε από CME, αλλά ενίσχυσε την ατμοσφαιρική ιονιζόση και αποκάλυψε την έντονη δραστηριότητα της περιοχής 4114.
Ηλιακή έκλαμψη υψηλής ενέργειας διαταράσσει τις επικοινωνίες στον Ειρηνικό
Ηλιακή κηλίδα με την ονομασία περιοχή 4114 εξαπέλυσε την ισχυρότερη έκλαμψή της μέχρι σήμερα – μια ηλιακή έκλαμψη κατηγορίας X1.9, που σημειώθηκε αργά το βράδυ της 19ης Ιουνίου, προκαλώντας διακοπές ραδιοεπικοινωνιών βραχέων κυμάτων σε όλο τον Ειρηνικό Ωκεανό, συμπεριλαμβανομένων περιοχών της Χαβάης.
Η έκλαμψη κορυφώθηκε στις 9:50 μ.μ. EDT της 19ης Ιουνίου (04:50 π.μ. ώρα Ελλάδας στις 20 Ιουνίου), σύμφωνα με το Space Weather Live. Παρόλο που το φαινόμενο προκάλεσε ισχυρή δόνηση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, δεν εκτόξευσε στεμματική εκτίναξη μάζας (CME), κάτι που σημαίνει ότι οι κυνηγοί του σέλαος θα απογοητευτούν — τουλάχιστον προς το παρόν.
Ιονισμός της ανώτερης ατμόσφαιρας και μπλακ άουτ για ραδιοερασιτέχνες
Η ισχύς της έκλαμψης ήταν αρκετή για να ιονίσει την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης, προκαλώντας μπλακ άουτ βραχέων κυμάτων με επίκεντρο τον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι ραδιοερασιτέχνες – ιδιαίτερα στη Χαβάη – πιθανόν να παρατήρησαν αιφνίδια απώλεια σήματος σε συχνότητες κάτω των 25 MHz λίγο μετά την έκρηξη, σύμφωνα με το spaceweather.com.
Η έκλαμψη φαίνεται επίσης να αποσταθεροποίησε μια μεγάλη μαγνητική νημάτινη δομή στο νότιο ημισφαίριο του Ήλιου.
Πώς προκαλούνται μπλακ άουτ από ηλιακές εκλάμψεις
Τα μπλακ άουτ βραχέων κυμάτων είναι κοινά φαινόμενα κατά τη διάρκεια έντονης ηλιακής δραστηριότητας και προκαλούνται όταν οι ηλιακές εκλάμψεις απελευθερώνουν ακτίνες Χ και ακραία υπεριώδη ακτινοβολία (EUV) στο διάστημα.
Καθώς ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός, αυτά τα κύματα φθάνουν στη Γη σχεδόν άμεσα, ιονίζοντας την ανώτερη ατμόσφαιρα. Η αυξημένη ιονιζόση μεταβάλλει την πυκνότητα της ατμόσφαιρας, επηρεάζοντας τα ραδιοσήματα υψηλής συχνότητας που χρησιμοποιούνται για επικοινωνίες μεγάλων αποστάσεων. Καθώς αυτά τα σήματα διασχίζουν τα φορτισμένα στρώματα της ατμόσφαιρας, η απώλεια ενέργειας από συγκρούσεις με ηλεκτρόνια μπορεί να τα αποδυναμώσει ή και να τα απορροφήσει πλήρως.
Ηλιακές εκλάμψεις κατηγορίας X και το ηλιακό κύμα έντασης
Οι ηλιακές εκλάμψεις κατηγορίας X είναι οι πιο ενεργειακές εκλάμψεις, με κάθε αύξηση στον αριθμό να αντιστοιχεί σε δεκαπλάσια αύξηση της ισχύος. Με ισχύ X1.9, η συγκεκριμένη έκλαμψη κατατάσσεται στις ισχυρότερες του τρέχοντος ηλιακού κύκλου, επιβεβαιώνοντας ότι η ηλιακή περιοχή 4114 είναι ιδιαίτερα ενεργή και μαγνητικά περίπλοκη. Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, η ίδια περιοχή είχε δώσει ακόμη μια έκλαμψη κατηγορίας X, με ισχύ X1.2.
Η περιοχή αυτή δείχνει να λειτουργεί ως ένα παραγωγικό «εργοστάσιο» ηλιακών εκλάμψεων, το οποίο φαίνεται ότι δεν σκοπεύει να σταματήσει σύντομα.
Αναμένονται νέες εκρήξεις και πιθανές καταιγίδες
Αν μελλοντικές εκλάμψεις εκτοξεύσουν CME προς τη Γη, τότε ενδέχεται να προκαλέσουν γεωμαγνητικές καταιγίδες και ακόμη και πολικό σέλας. Για συνεχή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, μπορείτε να παρακολουθείτε το live blog πρόγνωσης σέλαος και το τριήμερο γεωμαγνητικό δελτίο του NOAA.
