Οι ανθρώπινοι επισκέπτες στον Άρη χρειάζονται κάποιο καταφύγιο από την ακτινοβολία, τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας και τις καταιγίδες σκόνης που μαστίζουν τον πλανήτη.
Αν ο Κόκκινος Πλανήτης μοιάζει με τη Γη ή τη Σελήνη, μπορεί να έχει μεγάλους υπόγειους σωλήνες λάβας που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν καταφύγια. Καταρρέοντα τμήματα των σωλήνων λάβας, που ονομάζονται φεγγίτες, θα μπορούσαν να παρέχουν πρόσβαση σε αυτά τα υπόγεια καταφύγια.
Μήπως μία τρύπα στον Άρη οδηγεί σε ένα μεγαλύτερο υπόγειο σπήλαιο;
Η παρακάτω η εικόνα λήφθηκε από την κάμερα HiRISE (High-Resolution Imaging Science Experiment) του Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) της NASA.
Το κοίλωμα έχει διάμετρο μόλις λίγα μέτρα και βρίσκεται στην περιοχή Arsia Mons του Άρη. Το Arsia Mons είναι ένα από τα τρία αδρανή ηφαίστεια της ομάδας των τριών ηφαιστείων Tharsis Montes.
Η περιοχή Tharsis της Tharsis Bulge είναι μια απέραντη ηφαιστειακή πεδιάδα με διάμετρο χιλιάδων χιλιομέτρων. Είναι υπερυψωμένη σε σύγκριση με τον υπόλοιπο Άρη και βρίσκεται κατά μέσο όρο περίπου 10 χιλιόμετρα πάνω από το μέσο υψόμετρο του πλανήτη. Η περιοχή ήταν ηφαιστειακά ενεργή στο παρελθόν, προφανώς, και χαρακτηριστικά όπως ο λάκκος είναι άμεσο αποτέλεσμα της αρχαίας ηφαιστειακής δραστηριότητας.
Αρκετοί λάκκοι στην περιοχή Arsia Mons μπορεί να είναι καταρρεύσαντες φεγγίτες ή ανοίγματα σε υπόγειους σωλήνες λάβας.
Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Μια εικόνα ενός από αυτούς δείχνει ένα φωτισμένο πλευρικό τοίχωμα, το οποίο θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι πρόκειται απλώς για έναν κυλινδρικό λάκκο.
Οι κρατήρες λάκκων στην Χαβάη
Η τρύπα στην εικόνα θα μπορούσε να είναι μόνο ένας λάκκος ή ένα φρεάτιο και όχι η είσοδος σε σπήλαιο ή σωλήνα λάβας. Παρόμοια εντοπίζονται στα ηφαίστεια της Χαβάης, όπου ονομάζονται κρατήρες λάκκων. Δεν συνδέονται με μεγάλα σπήλαια ή σωλήνες λάβας. Είναι το αποτέλεσμα μιας κατάρρευσης που συνέβη πολύ βαθύτερα στο υπέδαφος.
Στη Χαβάη, οι κρατήρες λάκκων κυμαίνονται από 6 έως 186 μέτρα βάθος και από 8 έως 1140 μέτρα πλάτος. Ο λάκκος Arsia Mons στην κύρια εικόνα έχει βάθος μόνο περίπου 178 μέτρα.
Έχουμε πολύ καλύτερη κατανόηση των λάκκων και των σωλήνων λάβας στη Σελήνη από ό,τι στον Άρη. Γνωρίζουμε ότι ορισμένα από αυτά είναι θερμικά σταθερά στους 17 C (63 F.) Έχουμε επίσης καλύτερες εικόνες τους, με ενδιαφέρουσες ματιές στα δάπεδα που καλύπτονται από ογκόλιθους.
Πολλές σκέψεις γίνονται για το πώς θα εξερευνήσουμε αυτές τις σεληνιακές σπηλιές και τους σωλήνες λάβας, συμπεριλαμβανομένων εννοιολογικών σχεδίων για ρομπότ που θα μπορούσαν να τις εξερευνήσουν.
Ίσως στη Σελήνη, οι αστροναύτες θα μπορούσαν να βρίσκουν καταφύγιο σε διογκώσιμες κατοικίες μέσα σε αυτούς τους σωλήνες, όπου θα προστατεύονται από τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, την ακτινοβολία και τους μικρομετεωρίτες.
Αλλά στον Άρης τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην υπάρχουν σωλήνες λάβας στον Άρη. Στην πραγματικότητα, η βαρύτητα του Άρη είναι πολύ ασθενέστερη από εκείνη της Γης, και αυτό θα έπρεπε να επιτρέπει πολύ μεγαλύτερους σωλήνες.
Οι εικόνες του Άρη δείχνουν rilles (μακριές, στενές κοιλότητες), οι οποίες είναι σωλήνες που έχουν καταρρεύσει. Φαίνεται πιθανό ότι δεν έχουν καταρρεύσει όλοι αυτοί οι σωλήνες για να σχηματίσουν rilles.
Ένας λάκκος στο ηφαίστειο του Άρη, Pavis Mons, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρων. Υπάρχει κάποιο είδος κενού κάτω από το λάκκο, αλλά η φύση του λάκκου είναι δύσκολο να εξακριβωθεί. Είναι ένας σωλήνας λάβας; Αν είναι, επισκιάζει τους περισσότερους σωλήνες στη Γη.
Οι αρειανοί σωλήνες λάβας εξακολουθούν να αποτελούν μυστήριο. Οι επιστήμονες έχουν βρει πολλά μορφολογικά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι είναι άφθονοι.
Αλλά στην επιστήμη, δεν μπορείς να υποθέτεις ότι υπάρχουν, ακόμα κι αν φαίνεται πιθανό να υπάρχουν. Δεν υπάρχει σαφής λόγος για τον οποίο δεν θα μπορούσαν να είναι. Θα μπορούσαν μια μέρα να παρέχουν καταφύγιο σε αστροναύτες; Ίσως.
Χρειάζεται μια ρομποτική αποστολή για να τα εξερευνήσουμε πρώτα.