Ερευνητές αναφέρουν ότι ορισμένα πετρώματα κάτω από τη θάλασσα ενδέχεται να παράγουν οξυγόνο στο απόλυτο σκοτάδι. Αυτή η ανακάλυψη προκαλεί έκπληξη, καθώς έρχεται σε αντίθεση με όσα γνωρίζαμε μέχρι τώρα για τον τρόπο δημιουργίας του οξυγόνου.
Όλοι ξέρουμε ότι η φωτοσύνθεση είναι η διαδικασία κατά την οποία τα φυτά, τα φύκια και ορισμένα βακτήρια παράγουν οξυγόνο χρησιμοποιώντας το φως του ήλιου. Πρόκειται για μια φυσική, αλλά ζωτικής σημασίας διαδικασία που διατηρεί τη ζωή στη Γη.
Ωστόσο, φαίνεται πως αυτά τα πετρώματα στον πυθμένα του Ειρηνικού Ωκεανού καταφέρνουν να παράγουν οξυγόνο χωρίς καμία ηλιακή ακτινοβολία.
Σκοτεινό οξυγόνο: Η ανακάλυψη των ερευνητών
Η ομάδα των επιστημόνων εξερεύνησε την περιοχή Clarion-Clipperton, είναι μια περιοχή στον βυθό της θάλασσας, που προσελκύει το ενδιαφέρον των εξορυκτικών εταιρειών λόγω των πλούσιων κοιτασμάτων μετάλλων.
Διασκορπισμένα στον πυθμένα του ωκεανού, οι ερευνητές βρήκαν σιδηρομαγγανιούχα οζίδια. Πρόκειται για πετρώματα μεγέθους πατάτας, τα οποία περιέχουν μαγγάνιο, σίδηρο και άλλα μέταλλα και σχηματίζονται εδώ και εκατομμύρια χρόνια.
Σύμφωνα με το Earth.com, τα οζίδια αυτά μοιάζουν με «υποβρύχια κρεμμύδια», καθώς κάθε στρώμα τους προσθέτει νέα μέταλλα, δημιουργώντας στρογγυλές μορφές.
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι αυτά τα πετρώματα ενδέχεται να δημιουργούν μικροσκοπικά ηλεκτρικά φορτία που πυροδοτούν τη διαδικασία της ηλεκτρόλυσης, παράγοντας έτσι οξυγόνο και υδρογόνο.
Ο Andrew Sweetman, καθηγητής στη Σκωτσέζικη Ένωση Θαλάσσιας Επιστήμης, ηγείται μιας τριετούς έρευνας που στοχεύει να αποσαφηνίσει το φαινόμενο.
«Η ανακάλυψή μας για το σκοτεινό οξυγόνο ήταν μια κοσμογονική αλλαγή στην κατανόησή μας για τον βαθύ ωκεανό και τη ζωή στη Γη, αλλά έφερε περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις», ανέφερε ο καθηγητής Sweetman.
Η ομάδα του ερευνά επίσης εάν μικροοργανισμοί στο βυθό της θάλασσας μπορεί να απελευθερώνουν υδρογόνο, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πηγή ενέργειας για τη ζωή στα βάθη του ωκεανού.
Το «σκοτεινό οξυγόνο» μπορεί να υπάρχει και αλλού
Αυτό το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στα βάθη των ωκεανών. Στον Καναδά, ο μικροβιολόγος Emil Ruff ανακάλυψε οξυγόνο παγιδευμένο σε υπόγεια ύδατα που ήταν απομονωμένα για δεκάδες χιλιάδες χρόνια, διατηρώντας παράλληλα συνθήκες υποστηρικτικές για τη ζωή.
«Έπειτα από 30.000 ή 40.000 χρόνια, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να υπάρχει ακόμη οξυγόνο», δήλωσε ο Ruff. Ωστόσο, βρήκε ειδικά βακτήρια που μπορούν να παράγουν οξυγόνο διασπώντας συγκεκριμένες διαλυμένες ενώσεις.
Επιπτώσεις στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής
Η NASA ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τέτοιες ανακαλύψεις, καθώς θα μπορούσαν να προσφέρουν ενδείξεις για ζωή πέρα από τη Γη.
Τα παγωμένα φεγγάρια, όπως η Ευρώπη του Δία και ο Εγκέλαδος του Κρόνου, διαθέτουν σκοτεινούς ωκεανούς κάτω από την επιφάνειά τους. Η διαστημική υπηρεσία θέλει να εξετάσει εάν οι υψηλές πιέσεις σε αυτά τα φεγγάρια θα μπορούσαν να προκαλέσουν παρόμοιες διαδικασίες παραγωγής οξυγόνου στους βράχους του βυθού τους.
Εάν αυτό αποδειχθεί, τότε αυτοί οι εξωγήινοι ωκεανοί θα μπορούσαν να υποστηρίζουν ζωή.
Αμφιβολίες και αντιρρήσεις
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες με αυτά τα ευρήματα.
Ορισμένοι ειδικοί, κυρίως όσοι σχετίζονται με την εξόρυξη βαθέων υδάτων, υποστηρίζουν ότι δεν έχουν παρατηρήσει τέτοια ηλεκτρικά φαινόμενα στα σιδηρομαγγανιούχα οζίδια.
Άλλοι ανεξάρτητοι ερευνητές τονίζουν ότι απαιτούνται περισσότερες δοκιμές πριν επιβεβαιωθεί το φαινόμενο του «σκοτεινού οξυγόνου».
Είτε αποδειχθεί αληθινό είτε όχι, αυτή η ανακάλυψη ανοίγει νέους δρόμους στη μελέτη του βαθέος ωκεανού και ίσως αλλάξει τη θεμελιώδη κατανόησή μας για τη ζωή στη Γη και πέρα από αυτήν.