Παρότι ο ήλιος έχει πιθανώς περάσει την κορύφωση του ηλιακού μέγιστου, τα σέλατα δεν έχουν τελειώσει – στην πραγματικότητα, τα επόμενα δύο χρόνια θα μπορούσαν να είναι τα πιο εντυπωσιακά για τους λάτρεις του ουρανού.
Μια ταραχώδης ηλιακή κάθοδος
Ο ηλιακός κύκλος διαρκεί περίπου 11 χρόνια, με έντονη δραστηριότητα στο ηλιακό μέγιστο και μια βαθμιαία μείωση στη συνέχεια. Ωστόσο, η πτώση αυτή δεν είναι ήρεμη για τη Γη. Αντιθέτως, συνοδεύεται από αυξημένες γεωμαγνητικές καταιγίδες.
«Είναι καλό νέο για τους κυνηγούς σελάτων, καθώς η κορύφωση της δραστηριότητας εμφανίζεται λίγα χρόνια μετά το ηλιακό μέγιστο», εξηγεί ο ηλιακός φυσικός Pål Brekke από τη Νορβηγική Διαστημική Υπηρεσία.
Κατά την καθοδική φάση, οι βασικοί οδηγοί δραστηριότητας αλλάζουν. Οι εκρήξεις όπως οι εκλάμψεις και οι στεμματικές εκτινάξεις μάζας (CMEs) κυριαρχούν στο μέγιστο, ενώ μετά εμφανίζονται στεμματικές οπές, περιοχές που εκλύουν υψηλής ταχύτητας ηλιακό άνεμο.
«Κατά την καθοδική φάση έχουμε περισσότερες γεωμαγνητικές καταιγίδες», λέει η φυσικός διαστημικού καιρού Tamitha Skov. «Ίσως οι εκρήξεις μειωθούν, αλλά οι στεμματικές οπές τις αντισταθμίζουν, οδηγώντας σε περισσότερη δραστηριότητα για τη Γη».
Το “σκοτεινό ημισφαίριο” του κύκλου και οι πολυήμερες καταιγίδες
Ο ερευνητής Scott McIntosh εξηγεί πως το σημείο στο οποίο συναντώνται οι δύο φάσεις του κύκλου – η φωτεινή με τις εκρήξεις και η σκοτεινή με τις στεμματικές οπές – δημιουργεί πολύπλοκες συνθήκες στο διάστημα.
Αυτό οδηγεί σε καταιγίδες μεγάλης διάρκειας. Όπως σημειώνει η Skov:
«Μπορεί να μην είναι τόσο έντονες όσο μία μεγάλη CME, αλλά η διάρκειά τους σημαίνει περισσότερες νύχτες με πιθανότητα αύρας».
Το «τελευταίο ξέσπασμα» του ήλιου
Η Skov προειδοποιεί ότι ένα φαινόμενο που ονομάζει «τελευταίο ξέσπασμα» (last gasp) είναι πιθανό εντός 1,5 – 2 ετών. Πρόκειται για έντονες εκρήξεις από πολύπλοκες ομάδες ηλιακών κηλίδων που εμφανίζονται στο τέλος του κύκλου.
Αν μια τέτοια ομάδα στραφεί προς τη Γη και παραμείνει ενεργή, μπορεί να προκαλέσει ισχυρές και επαναλαμβανόμενες καταιγίδες.
«Οι πιθανότητες να δούμε άλλη μια μεγάλη καταιγίδα G5 είναι υψηλές», λέει η Skov. Το G5 είναι η υψηλότερη βαθμίδα της κλίμακας γεωμαγνητικών καταιγίδων της NOAA, ικανή να προκαλέσει αύρες μέχρι και στις νοτιότερες γεωγραφικές περιοχές – όπως συνέβη στη «Καταιγίδα Gannon» τον Μάιο του 2024, που φώτισε τον ουρανό μέχρι το Μεξικό.
Όμορφες εικόνες, αλλά και τεχνολογικές επιπτώσεις
Τα σέλατα μπορεί να είναι μαγευτικά για τους παρατηρητές, αλλά οι γεωμαγνητικές καταιγίδες δημιουργούν προβλήματα σε δορυφόρους, GPS, και επικοινωνίες.
«Τα διαστημικά σκάφη λούζονται σε ένα λουτρό ραδιενεργών σωματιδίων», λέει η Skov.
Ωστόσο, για τους λάτρεις του ουρανού, αυτή η περίοδος ίσως φέρει τις πιο θεαματικές βραδιές του κύκλου.
«Αν βρεθούμε στο επίκεντρο, μπορεί να δούμε ένα πολύ μεγάλο γεγονός», προσθέτει η Skov.
