Η NASA έδωσε στην δημοσιότητα μία εικόνα ενός πραγματικά παράξενου γαλαξία, ο οποίος πιστεύεται ότι περιβάλλεται από ένα “φωτοστέφανο” σκοτεινής ύλης.
Η εικόνα, που λήφθηκε από το «γερασμένο» αλλά ακόμα εξαιρετικά χρήσιμο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, δείχνει τον φακοειδή γαλαξία NGC 4753, μέρος του Νέφους Virgo II που αποτελείται από περίπου 100 γαλαξίες και σμήνη γαλαξιών.
Οι φακοειδείς γαλαξίες είναι από μόνοι τους ασυνήθιστοι, καθώς φαίνεται να έχουν το κεντρικό εξόγκωμα των γαλαξιών με σπειροειδή βραχίονα (όπως ο Γαλαξίας μας), αλλά χωρίς τους χαρακτηριστικούς βραχίονές τους. Υπάρχουν μερικές θεωρίες σχετικά με το πώς εξελίχθηκαν αυτοί οι γαλαξίες, μεταξύ των οποίων ότι είναι παλαιότεροι σπειροειδείς γαλαξίες των οποίων οι σπειροειδείς βραχίονες απλώς ξεθώριασαν με την πάροδο του χρόνου και ότι σχηματίζονται κατά τη διάρκεια συγχωνεύσεων σπειροειδών γαλαξιών.
Ο NGC 4753 είναι ιδιαίτερα «διεστραμμένος», αλλά εν μέρει αυτό οφείλεται στη γωνία θέασης που έχουμε. Μοντελοποιώντας τον γαλαξία, μια ομάδα διαπίστωσε ότι από “ψηλά”, θα έπαιρνε ένα πολύ πιο οικείο σχήμα.
Ο γαλαξίας NGC 4753

Το παράξενο σχήμα του γαλαξία NGC 4753 και η σκοτεινή ύλη
«Αν ο “διεστραμμένος” δίσκος παρατηρηθεί σχεδόν πρόσωπο με πρόσωπο, τότε ο γαλαξίας μπορεί να αναγνωριστεί λανθασμένα ως σπείρα με φραγμούς ή σπείρα μεγάλου σχεδιασμού», αναφέρει η ομάδα σε ένα μελέτη του 1992. «Δεδομένου ότι περίπου οι μισοί από όλους τους προσανατολισμούς θέασης παράγουν σπειροειδή ή ραβδόμορφα χαρακτηριστικά, αναρωτιόμαστε αν κάποιοι γαλαξίες που έχουν βιώσει γεγονότα προσαύξησης έχουν ταξινομηθεί λανθασμένα ως “κανονικοί” σπειροειδείς».
Εξετάζοντας πιο προσεκτικά τον γαλαξία, η ομάδα διαπίστωσε ότι ο γαλαξίας πιθανότατα πήρε το σχήμα του από ένα γεγονός προσαύξησης – προσελκύοντας περισσότερη κοντινή ύλη μέσω της βαρυτικής έλξης του γαλαξία.
«Αυτός ο γαλαξίας είναι πιθανότατα το αποτέλεσμα μιας γαλαξιακής συγχώνευσης με έναν κοντινό γαλαξία νάνο πριν από περίπου 1,3 δισεκατομμύρια χρόνια», εξηγεί η NASA, παράλληλα με την τελευταία εικόνα του γαλαξία. «Οι ευδιάκριτες λωρίδες σκόνης του NGC 4753 γύρω από τον πυρήνα του πιθανότατα συσσωρεύτηκαν από αυτό το γεγονός της συγχώνευσης».
Ωστόσο, η μελέτη της ορατής ύλης δεν ήταν αρκετή για να εξηγήσει το σχήμα του γαλαξία. Για να πάρει ο γαλαξίας το σχήμα του, είναι πιθανό να εμπλέκεται σκοτεινή ύλη.
Η σκοτεινή ύλη είναι αόρατη ύλη που δεν εκπέμπει, δεν αντανακλά και δεν απορροφά φως και αλληλεπιδρά με την κανονική ύλη μόνο μέσω της βαρύτητας. Ποτέ δεν την έχουμε ανιχνεύσει άμεσα, αλλά οι φυσικοί είναι πολύ σίγουροι για την ύπαρξή της λόγω ακριβών μετρήσεων των κινήσεων και του σχήματος των γαλαξιών και των σμηνών γαλαξιών. Στην πραγματικότητα, οι φυσικοί πιστεύουν ότι υπάρχει περίπου πέντε φορές περισσότερη από αυτήν στο παρατηρήσιμο σύμπαν από την κανονική ύλη που αποτελεί τα αστέρια, τους πλανήτες, τη σκόνη και οτιδήποτε άλλο απολαμβάνουμε (π.χ. Danny DeVito).
Στην προκειμένη περίπτωση, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του γαλαξία βρίσκεται σε ένα ελαφρώς πεπλατυσμένο, σφαιρικό φωτοστέφανο σκοτεινής ύλης, συστρέφοντάς το -μαζί με την ορατή ύλη- στο παράξενο και όμορφο σχήμα που αποτυπώθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble.