Η Τσεχία προχωρά με τα σχέδια για την κατασκευή του ψηλότερου ουρανοξύστη της χώρας. Αλλά ακόμα και στα 135 μέτρα ύψος, το Top Tower της Πράγας δεν θα τραβήξει την προσοχή μόνο για το μέγεθός του. Οι περαστικοί θα μείνουν περισσότερο άναυδοι από το εξίσου τεράστιο ναυάγιο πλοίου που φαίνεται να γέρνει πάνω στο πλάι του κτιρίου.
Η αρχιτεκτονική εταιρεία Black n’ Arch, ο αρχιτέκτονας Tomáš Císař και ο διεθνώς αναγνωρισμένος γλύπτης David Černý ανακοίνωσαν για πρώτη φορά το σουρεαλιστικό αυτό έργο το 2019. Η ομάδα πίσω από το Top Tower είχε περιγράψει αρχικά την πρόθεσή της να δημιουργήσει μια δομή που θα αναδείκνυε την κλιματική κρίση (ιδιαίτερα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας), αλλά και την ανθεκτικότητα της ανθρωπότητας.
Σφοδρές αντιδράσεις, αλλά και επιμονή των δημιουργών
Ανεξαρτήτως του μηνύματος, η ασυνήθιστη και ρητά «μετα-αποκαλυπτική» ιδέα αντιμετωπίστηκε από την αρχή με έντονη κριτική από κατοίκους, πολιτικούς και συντηρητές. Οι επικριτές υποστήριξαν ότι το Top Tower θα συγκρουστεί αισθητικά με τη διάσημη γοτθική και μπαρόκ αρχιτεκτονική της Πράγας. Από την άλλη, οι σχεδιαστές του έργου αντέτειναν ότι η τοποθεσία του πύργου σε επιχειρηματική περιοχή της πόλης τον απομακρύνει από την UNESCO-προστατευόμενη Παλιά Πόλη, και δεν θα κρύβει τη θέα προς το Κάστρο της Πράγας.
Έπειτα από χρόνια διαβουλεύσεων, το έργο προχωρά επίσημα, χάρη σε μια νέα συμφωνία που περιλαμβάνει επένδυση 3,65 εκατομμυρίων δολαρίων σε τοπικές υποδομές από τους υποστηρικτές του ουρανοξύστη.
Χαρακτηριστικά του Top Tower
Όταν ολοκληρωθεί, το Top Tower θα ξεπερνά κατά περίπου 9 μέτρα (30 πόδια) τον AZ Tower του Μπρνο, που σήμερα κατέχει το ρεκόρ ύψους στην Τσεχία. Το πολυλειτουργικό συγκρότημα θα περιλαμβάνει:
- Περίπου 250 διαμερίσματα
- Εμπορικούς και γραφειακούς χώρους
- Πολιτιστικό κέντρο
- Υπόγειο πεζόδρομο
Τα αρχικά σχέδια δείχνουν επίσης ένα παρατηρητήριο στο εσωτερικό του ναυαγίου, κατασκευασμένο από κόκκινο χάλυβα και γυαλί, τυλιγμένο με φυτά. Στην είσοδο του κτιρίου θα δεσπόζει ένα γλυπτό προπέλας πλοίου, συμβολίζοντας το ναυάγιο.
Δεν είναι ακόμη σαφές αν το τελικό έργο θα διαφέρει από την πρωτότυπη μακέτα, αλλά ακόμα και μερική ομοιότητα με το όραμα του Černý αρκεί για να το καταστήσει σημείο συζήτησης.
Ο David Černý και η πρόκληση μέσα από την τέχνη
Ο David Černý δεν είναι ξένος στις καλλιτεχνικές προκλήσεις. Το 2019 είχε προκαλέσει διεθνή σάλο με την εγκατάσταση Entropa, που παρουσιάστηκε ως έργο 27 καλλιτεχνών της ΕΕ για την προεδρία της Τσεχίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου από τον ίδιο και δύο συνεργάτες του.
Η Entropa περιελάμβανε σατιρικά γλυπτά για κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ:
- Η Γερμανία απεικονιζόταν ως διασταύρωση αυτοκινητοδρόμων που θύμιζαν σβάστικα
- Η Ολλανδία παρουσίαζε τζαμιά να βυθίζονται
- Η Βουλγαρία παρουσιαζόταν ως σειρά από «τούρκικες τουαλέτες» – προκαλώντας επίσημη αντίδραση
Χρονοδιάγραμμα και προσδοκίες
Οι υπεύθυνοι του έργου εκτιμούν ότι η κατασκευή του Top Tower μπορεί να ολοκληρωθεί σε λιγότερο από τρία χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι το ναυάγιο θα μπορούσε να “πιάσει λιμάνι” στην Πράγα ήδη το 2028.
Με ή χωρίς συμβολισμούς, το Top Tower αναμένεται να αλλάξει για πάντα το αστικό τοπίο της Πράγας – και να φέρει την «μετα-αποκαλυπτική» αισθητική στο κέντρο του δημόσιου διαλόγου.
