Μια νέα απειλή για την ιδιωτικότητα των μηνυμάτων στο WhatsApp έχει κάνει την εμφάνισή της και δεν υπάρχει τρόπος να την αποτρέψετε ή να την διορθώσετε. Δεν υπάρχει καμία λύση και κανένα μέτρο πρόληψης. Δεν θα καταλάβετε καν ότι τα μηνύματά σας έχουν παραβιαστεί. Η απειλή αυτή έχει πλέον δημοσιοποιηθεί πλήρως και έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια δισεκατομμυρίων χρηστών.
WhatsApp: Το παράδοξο των εκστρατειών προστασίας απορρήτου
Την ίδια στιγμή που το WhatsApp λανσάρει τη «μεγαλύτερη παγκόσμια εκστρατεία του» για να προβάλει την ιδιωτικότητα της πλατφόρμας, ο εξαιρετικά ασφαλής αλλά πολύ μικρότερος ανταγωνιστής του, Signal, εκδίδει μια καυστική προειδοποίηση που αφορά τόσο τους δικούς του χρήστες όσο και – σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό – αυτούς του WhatsApp.
Το Signal προειδοποιεί πως «η ενσωμάτωση πρακτόρων τεχνητής νοημοσύνης με ευρεία δικαιώματα, αμφιβόλου ποιότητας πολιτικές ασφαλείας και ακόρεστη όρεξη για δεδομένα έχει τη δυνατότητα να σπάσει το φράγμα μεταξύ εφαρμογών και λειτουργικών συστημάτων».
Στο στόχαστρο της βρίσκεται η αναβάθμιση Recall της Microsoft. Όπως σημειώνει, πρόκειται για «σημαντική απειλή για το Signal και για κάθε εφαρμογή που προστατεύει την ιδιωτικότητα». Το WhatsApp, ως η μεγαλύτερη εφαρμογή αυτής της κατηγορίας, πλήττεται περισσότερο.
Τι ακριβώς κάνει το Recall
Το Recall τραβάει διαρκώς στιγμιότυπα οθόνης από τον υπολογιστή του χρήστη – βλέπει ό,τι βλέπετε κι εσείς. Αυτές οι εικόνες αποθηκεύονται, διαβάζονται οπτικά και καταχωρίζονται. Αν κάποιος τις αποκτήσει μέσω παραβίασης, θα πρόκειται για έναν εφιαλτικό θησαυρό προσωπικών δεδομένων. Και οι υπολογιστές παραβιάζονται.
Παρότι το Recall μπλοκάρει κάποια δεδομένα – όπως κωδικούς πρόσβασης και περιεχόμενο με DRM, όπως ταινίες – αυτό δεν ισχύει για τα ασφαλή μηνύματα. Αν τα βλέπετε στην οθόνη, τότε τα βλέπει και το Recall. Τραβάει φωτογραφίες και τις αποθηκεύει εκτός του προστατευμένου περιβάλλοντος της εφαρμογής.
Το Signal σχολιάζει ειρωνικά πως το «να τραβάς στιγμιότυπο οθόνης κάθε λίγα δευτερόλεπτα» ακούγεται σαν ιδέα από ένα απλοϊκό γλωσσικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που ρωτήθηκε «πώς να προσθέσεις μια εντελώς αυθαίρετη δυνατότητα ΑΙ στο λειτουργικό σύστημα για να ικανοποιήσεις τους επενδυτές» – όμως ακόμη πιο εξελιγμένες απειλές βρίσκονται προ των πυλών.
Η αντίδραση της Signal
Η Signal έχει ήδη αναβαθμίσει την εφαρμογή της για υπολογιστές, «καταλαμβάνοντας» το DRM flag της Microsoft που προορίζεται για προστασία πνευματικών δικαιωμάτων.
«Αν προσπαθήσετε να τραβήξετε screenshot του Signal Desktop όταν είναι ενεργοποιημένη η ασφάλεια οθόνης, δεν θα εμφανιστεί τίποτα… Εφαρμογές όπως η Signal δεν έχουν ουσιαστικά κανέναν έλεγχο πάνω στο τι μπορεί να καταγράψει το Recall, και το να εφαρμόσουμε ένα ‘DRM’ που να λειτουργεί υπέρ του χρήστη (κι όχι εναντίον του) ήταν η καλύτερη επιλογή που είχαμε.»
Η προστασία αυτή μπορεί να απενεργοποιηθεί μέσα από τις ρυθμίσεις, αλλά «όταν απενεργοποιείτε την ‘Ασφάλεια οθόνης’ στο Signal Desktop στα Windows 11, θα εμφανιστεί πάντα προειδοποίηση και θα απαιτείται επιβεβαίωση», επειδή η Signal επιθυμεί να παραμείνει ενεργοποιημένη. Και για καλό λόγο.
WhatsApp και οι ευάλωτοι χρήστες του
Για άλλες εφαρμογές, όπως το WhatsApp, αυτή η απειλή δεν έχει αντιμετωπιστεί ακόμα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν ο παραλήπτης των μηνυμάτων του χρησιμοποιεί συνδεδεμένη εφαρμογή σε υπολογιστή ή περιηγητή και άρα αν το Recall καταγράφει και αποθηκεύει τα ασφαλή μηνύματα σε ξένο υπολογιστή. Αυτό αποτελεί τεράστιο πρόβλημα. Η ενημέρωση του Signal είναι κρίσιμη και το WhatsApp θα έπρεπε να πράξει το ίδιο.
Μέχρι να γίνει αυτό, η χρήση του Recall συνιστά μια επικείμενη απειλή για την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα κάθε εφαρμογής που δεν έχει προσαρμόσει τις ρυθμίσεις της.
Τι μπορείτε να κάνετε
Όπως έχει ήδη ειπωθεί, αν χρησιμοποιείτε Recall και παράλληλα χρησιμοποιείτε ασφαλείς πλατφόρμες ανταλλαγής μηνυμάτων στον υπολογιστή σας, οφείλετε να ενημερώνετε τους ανθρώπους με τους οποίους συνομιλείτε. Είναι εντελώς αντίθετο με το μήνυμα περί προστασίας ιδιωτικότητας του WhatsApp, για παράδειγμα, να επιτρέπεται η χρήση αυτής της λειτουργίας.
Αντίστοιχες ανησυχίες έχουν προκληθεί και από την εισβολή της Meta AI στο WhatsApp. Όμως, τουλάχιστον σε αυτήν την περίπτωση, μπορείτε να αφαιρέσετε τη Meta AI από τις συνομιλίες σας.