Από τη δεκαετία του 2010, η Γη έχει λάβει ασυνήθιστα ραδιοσήματα από το βάθος του διαστήματος. Αρχικά, αυτά τα σήματα θεωρούνταν ως ενδεχόμενη ένδειξη εξωγήινης νοημοσύνης που προσπαθούσε να επικοινωνήσει με τον πλανήτη μας, δημιουργώντας εικασίες και υποθέσεις.
Ωστόσο, μια καινοτόμος ανακάλυψη αποκαλύπτει την αληθινή πηγή αυτών των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων – και αυτή δεν προέρχεται από εξωγήινους, αλλά από ένα σπάνιο και ασυνήθιστο αστρικό σύστημα σε απόσταση πάνω από 1.600 έτη φωτός από τη Γη.
Το σπάνιο αστρικό σύστημα
Η ανακάλυψη εστιάζει σε ένα μοναδικό ζευγάρι άστρων στον αστερισμό Σαπταρίσι (ή Ursa Major), που αποτελείται από έναν ερυθρό νάνο και έναν λευκό νάνο που περιστρέφονται o ο ένας γύρω από τον άλλον.
Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι αυτά τα άστρα, των οποίων τα μαγνητικά πεδία αλληλεπιδρούν, είναι υπεύθυνα για την παραγωγή των περίεργων ραδιοσημάτων που ανιχνεύθηκαν από τους ερευνητές.
Τα σήματα εκπέμπονται με τόσο τακτικό τρόπο που μοιάζουν με ένα κοσμικό ρολόι, με έναν παλμό να φτάνει στη Γη κάθε 125 λεπτά, δηλαδή περίπου κάθε δύο ώρες.
Η ανακάλυψη από την Δρ. Ίρις ντε Ρούιτερ
Η ανακάλυψη αυτή έγινε από την Δρ. Ίρις ντε Ρούιτερ, μία εξέχουσα ερευνήτρια που σήμερα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ. Το 2024, ενώ ανέλυε δεδομένα από το ραδιοτηλεσκόπιο LOFAR στην Ολλανδία, η Δρ. ντε Ρούιτερ ανακάλυψε ένα σήμα από το 2015, κρυμμένο στα δεδομένα και εντόπισε άλλα σήματα να προέρχονται από την ίδια περιοχή.
Αυτά τα σήματα δεν ήταν παροδικές εκρήξεις, όπως τα γρήγορα ραδιοσήματα (FRBs), που διαρκούν μόνο χιλιοστά του δευτερολέπτου. Αντίθετα, τα σήματα είχαν διάρκεια αρκετών δευτερολέπτων και χαμηλότερη ένταση και ενεργειακό επίπεδο από τα FRBs.
Τα σήματα και οι μαγνητικές αλληλεπιδράσεις των άστρων
Η προβλέψιμη φύση των σημάτων προκάλεσε το ενδιαφέρον των επιστημόνων, οι οποίοι μελέτησαν το σύστημα πιο προσεκτικά.
Χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο οπτικό τηλεσκόπιο, οι ερευνητές παρατήρησαν τα άστρα στο αστρικό σύστημα και αναγνώρισαν τον αμυδρό λευκό νάνο, ο οποίος ήταν προηγουμένως αόρατος μέσω των συμβατικών τηλεσκοπίων.
Οι λευκοί νάνοι, που είναι τα υπολείμματα άστρων που έχουν εξαντλήσει το πυρηνικό τους καύσιμο, είναι γνωστοί για τη χαμηλή τους φωτεινότητα και αδυνατούν να λάμψουν όσο τα ενεργά άστρα. Μόνο οι υπερσυμπυκνωμένοι, καυτοί πυρήνες τους παραμένουν.
Η σημασία της ανακάλυψης
Στο συγκεκριμένο αστρικό σύστημα, ο κόκκινος νάνος και ο άσπρος νάνος περιστρέφονται ο ένας γύρω από τον άλλον και η αλληλεπίδραση των ισχυρών μαγνητικών τους πεδίων δημιουργεί τα ραδιοσήματα μεγάλης διάρκειας. Αυτά τα κύματα ταξιδεύουν μέσω του διαστήματος για 1.600 χρόνια πριν φτάσουν στα ραδιοτηλεσκόπια της Γης.
Η επόμενη φάση της έρευνας
Τα ευρήματα αυτής της μελέτης προσφέρουν νέες γνώσεις σχετικά με το πώς τα μαγνητικά πεδία μεταξύ δύο άστρων μπορούν να δημιουργήσουν περιοδικά ραδιοσήματα.
Αυτή η ανακάλυψη ρίχνει φως στην πηγή αυτών των μυστηριωδών εκπομπών και ανοίγει το δρόμο για περαιτέρω εξερεύνηση άλλων δυαδικών συστημάτων που ενδέχεται να στέλνουν παρόμοια σήματα.
Καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν να εξετάζουν αυτά τα κοσμικά φαινόμενα, αυτή η ανακάλυψη προσφέρει μια συναρπαστική ευκαιρία για την εμβάθυνση της κατανόησής μας για τα ραδιοκύματα στο διάστημα και τις διάφορες πηγές ενέργειας που δρουν μέσα στο γαλαξία μας.
