Η Ανταρκτική φαίνεται να έχει αποκτήσει περισσότερο πάγο τα τελευταία χρόνια, παρά την αυξανόμενη μέση παγκόσμια θερμοκρασία και την προχωρημένη κλιματική αλλαγή, όπως δείχνει νέα μελέτη βασισμένη σε δορυφορικά δεδομένα της NASA.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Tongji στη Σαγκάη παρακολούθησαν τις μεταβολές του στρώματος πάγου στην Ανταρκτική για περισσότερο από δύο δεκαετίες. Η συνολική τάση είναι αυτή της σημαντικής απώλειας πάγου στην ήπειρο, αλλά από το 2021 έως το 2023, η Ανταρκτική ανέκτησε ένα μικρό μέρος από τους χαμένους της πάγους.
Ανταρκτική: Μια προσωρινή «αναπήδηση» στον μακροχρόνιο κατήφορο
Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη δεν αποτελεί ένδειξη ότι η υπερθέρμανση και η κλιματική αλλαγή έχουν ανατραπεί. Οι επιστήμονες παρομοιάζουν την τάση με «μια μακρά πίστα σκι που καταλήγει σε ένα μικρό άλμα». Τα πρόσφατα κέρδη δεν επαρκούν για να καλύψουν τις απώλειες σχεδόν 20 χρόνων. Οι αυξήσεις αυτές οφείλονται κυρίως σε μια ανωμαλία κατακρημνίσεων – αυξημένες χιονοπτώσεις και κάποιες βροχοπτώσεις στην περιοχή, που ευνόησαν τη δημιουργία πάγου. Ωστόσο, οι αυξήσεις έχουν ήδη αρχίσει να μειώνονται από το 2024, ενώ οι τιμές του 2025 είναι παρόμοιες με εκείνες του 2020, πριν από την απότομη αύξηση.
@10newsfirst In some positive news for the planet, Antarctica’s ice coverage has increased for the first time in more than 20 years. The Antarctic ice sheet has long been viewed as the canary in the coal mine — the faster the ice is melting, the worse global warming and climate effects will be. So why are we seeing this increase, and what does it mean for the future? Click the link in the bio for more from 10’s Late News.
Η μεγαλύτερη παγοκάλυψη του πλανήτη και η σημασία του
Η Ανταρκτική φιλοξενεί τη μεγαλύτερη μάζα πάγου στη Γη – μεγαλύτερη από τις ΗΠΑ – και περιέχει το 90% του γλυκού νερού του πλανήτη, σύμφωνα με τον Οργανισμό «Antarctic and Southern Ocean Coalition». Εκτός από το στρώμα πάγου στην ξηρά, η ήπειρος περιβάλλεται από θαλάσσιο πάγο, δηλαδή παγωμένο θαλασσινό νερό, που επεκτείνεται τον χειμώνα και συρρικνώνεται το καλοκαίρι.
Τι έδειξαν οι δορυφόροι της NASA
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 19 Μαρτίου στο περιοδικό Science China Earth Sciences, ανέλυσε δεδομένα από τους δορυφόρους GRACE και GRACE Follow-On της NASA, οι οποίοι παρακολουθούν το στρώμα πάγου από το 2002. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι οι αλλαγές στη μάζα του πάγου είναι κρίσιμες, επειδή η τήξη του πάγου συμβάλλει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Η ανάλυση έδειξε μια συνεχή απώλεια πάγου από το 2002 έως το 2020. Συγκεκριμένα, η μέση ετήσια απώλεια αυξήθηκε από 81 δισεκατομμύρια τόνους (74 δισ. μετρικούς τόνους) την περίοδο 2002–2010 σε 157 δισεκατομμύρια τόνους (142 δισ. μετρικούς τόνους) την περίοδο 2011–2020. Ωστόσο, από το 2021 έως το 2023, το στρώμα πάγου κέρδισε μάζα με μέσο ρυθμό 119 δισεκατομμυρίων τόνων (108 μετρ. τόνων) ετησίως. Τέσσερις παγετώνες στην ανατολική Ανταρκτική άλλαξαν τάση και άρχισαν να κερδίζουν σημαντική μάζα.
Η εξήγηση πίσω από την παροδική αύξηση πάγου
«Αυτό δεν είναι ιδιαίτερα περίεργο», δήλωσε ο Tom Slater, ερευνητής περιβαλλοντικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Northumbria του Ηνωμένου Βασιλείου, που δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Σε ένα θερμότερο κλίμα, η ατμόσφαιρα μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία – αυτό αυξάνει την πιθανότητα ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι ισχυρές χιονοπτώσεις που προκάλεσαν τη μαζική αύξηση πάγου στην Ανατολική Ανταρκτική», εξήγησε στο Live Science μέσω email.
Μια άλλη μελέτη του 2023 τεκμηρίωσε την άνευ προηγουμένου αύξηση της μάζας πάγου στην Ανταρκτική την περίοδο 2021–2022, αποδίδοντάς την επίσης σε ανώμαλες υψηλές κατακρημνίσεις. Η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτή η τάση συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι το 2023.

Μια εύθραυστη ισορροπία με την άνοδο των ωκεανών
Ο Slater υπογράμμισε ότι τα πρόσφατα κέρδη θεωρούνται προσωρινά. «Σχεδόν όλες οι απώλειες πάγου της Ανταρκτικής προέρχονται από παγετώνες που επιταχύνονται και εκρέουν στον θερμαινόμενο ωκεανό», είπε. «Αυτό συνεχίζει να συμβαίνει – οι πρόσφατες χιονοπτώσεις έχουν προσωρινά αντισταθμίσει τις απώλειες, αλλά δεν τις έχουν σταματήσει. Δεν αναμένεται αυτό να αποτελεί μακροπρόθεσμη αλλαγή στη συμπεριφορά της Ανταρκτικής».
Μια θερμαινόμενη Γη και οι αντιφάσεις του κλίματος
Η κλιματική αλλαγή δεν σημαίνει ότι όλα τα μέρη της Γης θερμαίνονται με τον ίδιο ρυθμό. Καμία μεμονωμένη περιοχή δεν μπορεί να απεικονίσει πλήρως την παγκόσμια εικόνα. Ιστορικά, η Ανταρκτική διατηρούσε πιο σταθερές θερμοκρασίες σε σχέση με την Αρκτική, η οποία θερμαίνεται τέσσερις φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Ο θαλάσσιος πάγος της Ανταρκτικής επίσης παρέμενε πιο σταθερός σε σχέση με την Αρκτική – μέχρι πρόσφατα.
Το 2023, ο θαλάσσιος πάγος της Ανταρκτικής έπεσε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, κάτι που οι επιστήμονες θεωρούν απίθανο να έχει συμβεί χωρίς την επίδραση της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα, η παγκόσμια κάλυψη θαλάσσιου πάγου και οι μέσες θερμοκρασίες καταγράφουν συνεχή ρεκόρ ή αγγίζουν σχεδόν ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Η πρόκληση της Συμφωνίας του Παρισιού
Το 2015, οι ηγέτες του κόσμου υπέγραψαν τη Συμφωνία του Παρισιού, μια διεθνή συμφωνία που υποσχέθηκε να περιορίσει την παγκόσμια θέρμανση κατά προτίμηση κάτω από τους 1,5 βαθμούς Κελσίου. Ωστόσο, αυτός ο στόχος δοκιμάζεται: ο Απρίλιος του 2025 ήταν ο 21ος από τους τελευταίους 22 μήνες που ξεπέρασε αυτό το κρίσιμο όριο, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης.