Το ταξίδι του ηλιακού μας συστήματος γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας περνάει μέσα από διαφορετικά γαλαξιακά περιβάλλοντα, και ένα από αυτά μπορεί να είχε μόνιμο αντίκτυπο στο κλίμα της Γης, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Παρατηρήσεις από την αποστολή Gaia της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα, δείχνουν ότι πριν από περίπου 14 εκατομμύρια χρόνια, το ηλιακό μας σύστημα πέρασε από μια πυκνή περιοχή δημιουργίας άστρων στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ωρίωνα.
Αυτή η περιοχή είναι μέρος ενός εκτεταμένου δικτύου συστάδων αστεριών που εκτείνεται σε σχεδόν 9.000 έτη φωτός και έχει σχηματιστεί σε μια δομή που οι αστρονόμοι ονόμασαν το «Κύμα Ράντκλιφ (Radcliffe wave)», προς τιμήν του Harvard Radcliffe Institute στη Μασαχουσέτη, όπου επιβεβαιώθηκε η ύπαρξή του.
Όταν το ηλιακό μας σύστημα πέρασε μέσα από αυτή τη δομή πριν από εκατομμύρια χρόνια, μπορεί να έλαβε αυξημένη ροή διαστρικής σκόνης. Η χρονική στιγμή αυτής της διέλευσης συμπίπτει με τη μετάβαση της Γης από ένα θερμότερο σε ένα ψυχρότερο κλίμα, όπως φαίνεται από την επέκταση του παγετώνα της Ανταρκτικής. Αυτό εγείρει την πιθανότητα ότι η συνάντηση αυτή μπορεί να συνέβαλε στη μεταβολή του κλίματος, σε συνδυασμό με διάφορους άλλους παράγοντες και συνεχείς διαδικασίες, σύμφωνα με τη νέα μελέτη.
Η μελέτη και οι ενδείξεις από τη γεωλογική καταγραφή
Ο επικεφαλής της μελέτης, Εφρέμ Μακόνι, διδακτορικός φοιτητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, δήλωσε ότι αν ποτέ ανακαλυφθούν αυξημένα επίπεδα ραδιενεργών στοιχείων στη γεωλογική καταγραφή της Γης, θα ενισχυόταν η υπόθεση της μελέτης.
Αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνουν ένα σπάνιο ισότοπο σιδήρου, το οποίο εκτοξεύεται από υπερκαινοφανείς εκρήξεις, αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο στη Γη.
Προκλήσεις στην εύρεση αποδείξεων
Η εύρεση αυτών των στοιχείων στη γεωλογική καταγραφή της Γης είναι δύσκολη, καθώς το ραδιενεργό ισότοπο σιδήρου-60 έχει έναν χρόνο ημιζωής περίπου 2,6 εκατομμύρια χρόνια, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστεί το σήμα ενός γεγονότος που συνέβη πριν από 14 εκατομμύρια χρόνια.
Ο αστρονόμος Τέντι Καρέτα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι αυτό είναι ένα συναρπαστικό σενάριο, αλλά η αναζήτηση των αποδείξεων μπορεί να πάρει πολύ χρόνο και απαιτεί δουλειά από πολλές επιστημονικές κλάδους.
Η σύνδεση του ηλιακού συστήματος με την κυματική δομή
Χρησιμοποιώντας τα πιο πρόσφατα δεδομένα από την αποστολή Gaia, ο Μακόνι και οι συνάδελφοί του προσομοίωσαν το ταξίδι 56 νέων συστάδων αστεριών που συνδέονται με το Κυματικό Δίκτυο του Radcliffe, παρακολουθώντας τις τροχιές τους και τις πορείες τους προτού γεννηθούν.
Βρήκαν ότι το ηλιακό μας σύστημα ήταν πιο κοντά στην περιοχή του Ωρίωνα περίπου πριν από 14 εκατομμύρια χρόνια, φτάνοντας σε απόσταση μόλις 65 έτη φωτός από τουλάχιστον δύο τοπικές, πυκνές συστάδες αστεριών: NGC 1980 και NGC 1981.
Η θεωρία της μελέτης υπογραμμίζει τη δυνατότητα ότι η επίδραση εξωγήινης σκόνης από τις πυκνές αστερισμικές περιοχές του γαλαξία μας μπορεί να είχε σημαντική συνεισφορά στη κλιματική αλλαγή της Γης πριν από 14 εκατομμύρια χρόνια. Ενώ απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να αποδειχθεί αυτή η σύνδεση, το σενάριο ανοίγει νέους δρόμους για τη κατανόηση της σύνδεσης του ηλιακού μας συστήματος με τις διαστημικές καταστάσεις και το κλίμα του πλανήτη μας.